Previous Lesson -- Next Lesson
7. Pali në Athinë (Veprat 17:16-34)
VEPRAT 17:30-34
30 “Vërtet, këto kohë të injorancës Perëndia i anashkaloi, por tani i urdhëron të gjithë njerëzit kudo që të pendohen, 31 sepse Ai ka caktuar një ditë në të cilën Ai do ta gjykojë botën me drejtësi me anë tëatij Njeriu që Ai ka caktuar. Ai u ka dhënë të gjithëve një provë për këtë duke e ringjallur prej së vdekurish.” 32 Dhe kur dëgjuan për ringjalljen e të vdekurve, disa talleshin, ndërsa të tjerë thoshin: "Do t'ju dëgjojmë përsëri për këtë çështje". 33 Kështu Pali u largua nga mesi i tyre. 34 Por disa burra iu bashkuan dhe besuan, midis tyre Dionisi Areopagiti, një grua me emrin Damaris dhe të tjerë me ta.
Pali u tregoi filozofëve madhështinë e Perëndisë, Krijuesit dhe kuptimin e njeriut si një imazh hyjnor i pasardhësve të tij. Ai që shkatërron këtë imazh në vetvete bie në gjyq. Zoti kishte caktuar një ditë në të cilën do t'i gjykonte të gjithë. Çdo ndërgjegje, çdo ndjenjë e së vërtetës dhe të gjitha fetë e botës mësojnë se Perëndia do t'i gjykojë të gjithë. Gjykimi i drejtë është i pashmangshëm dhe njësia matëse në këtë oborr hyjnor është vetë Perëndia dhe shenjtëria e tij, siç tha: "Jini të shenjtë, sepse unë jam i shenjtë". Gjykimi ishte mendimi i katërt kryesor që Pali u paraqiti dëgjuesve të tij.
Duke pasur parasysh të vërtetën e gjykimit që do të vijë mbi ne, Pali i thirri të gjithë njerëzit që të kthehen, të kthehen në besim dhe të ripërtërijnë mendjen e tyre. Ne nuk jetojmë për të ndjekur idealet, apo për të marrë pjesë në bestytnitë e perëndive dhe shpirtrave, por sigurisht nxitojmë për në Ditën e Gjykimit, fundin e njerëzimit. Jeta nuk do të thotë as ëndrra, as mendime ateiste, as të shijosh artet, por gatishmëri për gjykim. Perëndia nuk ia la njeriut zgjedhjen që të përgatitet për Ditën e Gjykimit ose jo, por urdhëron të gjithë njerëzit në të gjitha kontinentet që t'i drejtohen atij, të lënë marrëzinë e filozofisë ateiste dhe të mos ndërtohen mbi perënditë e vdekura të shkencave teknologjike. Vetëm Perëndia është e vërteta. Nuk ka fe pa Ditën e Gjykimit. Kështu thirrja për pendim ishte tema e pestë, të cilën Pali e parashtroi në fjalimin e tij.
Pas kësaj hyrjeje të gjatë e të thellë, Pali filloi me pjesën e dytë të predikimit të tij, duke thënë se Perëndia do ta praktikonte gjykimin e tij me anë të një njeriu Jezu Krishtit, i cili është i shenjtë dhe i paqortueshëm, mbi të cilin vdekja nuk kishte fuqi. Ky Njeri Jezus është i vetmi që Perëndia e ngjalli prej së vdekurish. Ai jeton dhe ka mundur mëkatin, vdekjen dhe të gjitha tundimet. Ai gjithashtu përjetoi të gjitha problemet dhe dinakëritë djallëzore dhe triumfoi. Prandaj, ai ka të drejtën dhe autoritetin për të gjykuar të gjithë njerëzit. I është dhënë i gjithë autoriteti në qiell dhe në tokë. Paraqitja e Krishtit si Gjykatës ishte nocioni i gjashtë në predikimin mbi kodrën e Areopagut.
Plani i Krishtit nuk është të shkatërrojë, ose të konsumojë mëkatarët, por të vendosë mbretërinë e paqes dhe të sjellë shpëtimin për të gjithë njerëzit. Hyrja në hapësirat e Perëndisë nuk jepet nëpërmjet lojës me nocionet filozofike, por nëpërmjet besimit, që është nënshtrimi absolut ndaj Perëndisë. Krishti na ndihmon për këtë besim dhe na jep një besëlidhje të re që është mundësia për t'i shpëtuar gjykimit. Krishti nuk na kërkoi të pendoheshim me dëshirën tonë, ose të ktheheshim në besim me fuqinë e mendjes sonë, por na ndihmon në pendim, në konvertim dhe besim, që nuk është thjesht besim, por një marrëdhënie personale me Krishtin e gjallë. Fryma e Shenjtë është fuqia që na konfirmon në besim dhe sjellje të pastër. Besimi në Krishtin e përtërin njeriun. Kjo është arsyeja pse nuk mund të besojmë në perëndi, shpirtra dhe filozofira dhe të ndjekim Krishtin në të njëjtën kohë, sepse nënshtrimi ynë i plotë ndaj Shpëtimtarit tonë na ndryshon sipas imazhit të tij. Tani, a e vutë re nocionin e shtatë në predikimin e Palit? Është se Krishti, dhe jo filozofia, na jep besim si rruga e vetme për shpëtimin e përjetshëm.
Gjëja më e rëndësishme për t'u imituar në jetën e Krishtit është ringjallja e tij e lavdishme, në të cilën u kristalizuan fuqia, shenjtëria dhe mençuria e Perëndisë. Ai e ka thyer vdekjen krejtësisht. Të gjitha problemet dhe lotët u mposhtën në ringjalljen e tij. Qëllimi i historisë së njeriut nuk është as pesimizmi ndaj gjykimit, as konsiderimi i jetës si e pakuptimtë. Nuk duhet të ndjekim stoicizmin asketik, por jetën e përjetshme në pastërti, lavdi dhe gëzim, që shkëlqen në horizontin e së ardhmes sonë. Në nocionin e tij të tetë parimor, Pali i thirri filozofët të besojnë në Krishtin e gjallë, Jetëdhënësin në të cilin jeta e përjetshme shfaqet nëpërmjet ringjalljes së tij. Me këtë parim ai u dha dëgjuesve të tij një synim historik dhe organizim mendor për ta pranuar këtë jetë të krishterë.
Pastaj mendimtarët qeshën sepse filozofia njerëzore përfundon me vdekjen dhe i gjithë perceptimi njerëzor përfundon te dera që të çon në përjetësi. Mendimtari i drejtë rrëfen se mund të mendojë vetëm brenda kufijve të gjërave të arsyeshme dhe të mundshme. Ringjallja e Krishtit është e pamundur dhe e pabesueshme për arsyetimin njerëzor. Athinasit u ofenduan nga varri i hapur i Krishtit dhe filozofitë e tyre shfaqën imagjinatën dhe kufizimin e mendjes, dyshimin për atë që është përtej vdekjes dhe mosbesimin absolut. Pali tha sinqerisht në letrat e tij se askush nuk mund të njihte hyjninë e Krishtit pa Frymën e Shenjtë. Pra, ai që kapet pas frymës së vet nuk është i përgatitur për banimin e Frymës së Perëndisë në të.
Ishte një goditje e hidhur për Palin që zgjedhja e filozofëve dhe e dishepujve të tyre anembanë botës e tallën publikisht ose ia kthyen shpinën duke thënë me tallje: «Duam të të dëgjojmë të na flasësh përsëri për këtë». Në fakt, ata nuk e dëgjuan më fjalën e Perëndisë, pasi Pali u largua nga qyteti i heshtur dhe i pikëlluar. Krenaria e filozofëve i paragjykoi ata kundër shpëtimit të Krishtit. Në letrën e tij të parë drejtuar Korintasve (1:12-2:15) Pali na sqaron me mprehtësi vendimtare ndryshimin midis filozofisë dhe besimit. Ju nuk mund t'i kuptoni përvojat e Palit në Athinë nëse nuk depërtoni thellë në fragmentin e lartpërmendur të Letrës së tij të Parë drejtuar Korintasve.
Megjithatë, dëshmia për unitetin e Perëndisë, Krijuesit të madh dhe thirrja për pendim përpara gjykimit të Perëndisë, gjithashtu oferta për të besuar në Krishtin e ringjallur nuk mbetën pa fryte, sepse disa iu bashkuan Palit, duke rrëfyer besimin në Krishtin dhe duke ndryshuar mendjen e tyre nëpërmjet tij në jetën e përjetshme. Një besimtar ishte anëtar i vetë Areopagut. Një tjetër ishte një grua e respektuar. Por në Athinë kishte pak të konvertuar. Kështu në Athinë, në mes të krenarisë së filozofëve të verbër, u formua një kishë e vogël, e thjeshtë, që jetonte nga plotësia e jetës së Krishtit që u ringjall prej së vdekurish.
LUTJE: O Zot i shenjtë, ne të adhurojmë ty, sepse mbretëria jote nuk është e ndërtuar mbi zbatimin e ligjit ose mbi njohjen e filozofive të ndryshme, por mbi besimin në Birin tënd Jezu Krisht që na çliroi nga frika e gjykimit në gëzimin e jetës së përjetshme.
PYETJA:
- Cila është e vetmja rrugëdalje nga gjykimi i Zotit në Ditën e Fundit?