Previous Lesson -- Next Lesson
a) Yesu azali kokamba mosali ekobo na boyamboli (Yoane 4:1-26)
YOANE 4:1-6
1 Sikawa Nkolo ayebaki ete Bafalisai bayokaki ete azalaki kosala mpe kobatisa bayekoli mingi koleka Yoane. 2 Nzokande, Yesu ye moko azalaki kopesa libatisa te, kasi bayekoli na ye bazalaki kopesa batisimo. 3 Na nsima, alongwaki na Yudea mpe azongaki na Galile. 4 Mpe ntango azalaki pene ya koleka na Samaria, 5 akómaki na engumba moko ya Samaria oyo babengi Sikale, pene na eteni ya mabele oyo Yakobo apesaki mwana na ye Yozefe. 6 Libulu ya Yakobo ezalaki wana. Yesu, alɛmbi mpo na mobembo na ye, afandaki pembeni ya libulu. Ezalaki pene na ngonga ya motoba.
Mosakoli ya nsango malamu abengi Yesu ‘Nkolo’, oyo azali koyangela lokola Mokonzi ya seko na lisolo ya bato. Apesaka etumbu mpe alakisaka ngolu na ye. Azali kotambwisa mpe kosambisa. Yoane amonaki nkembo na ye mpe akumisi ye na kpombo wana ya nkembo.
Bafalisai babandaki koyangana, bamibongisaki mpo na etumba. Kosakola ya Klisto na Yudea elongaki mpenza. Abengaki bato mpo na koyambola, mpo na koyambola masumu na bango, lokola Yoane Mobatisi. Ezalaki lokola nde azwaki esika ya Mobatisi (atako amibatisaki te, apesaki mosala oyo na bayekoli na ye uta na bato ya Yoane, mpo ngonga na ye ekomaki naino te). Yesu ateyaki ete mai ya libatisi ezalaki eloko mosusu te kaka elembo ya libatisi ya Molimo.
Lokola Bafalisai bazalaki kotɛmɛla bango mingi, Yesu akendaki na na mokili ya likolo. Azalaki kolanda mwango ya Tata na ye. Ezalaki nanu tango te ya kosala matata ya polele na ba bato ya mibeko wana. Yesu alingaki koleka na bangomba mpe koleka na Samaria, mpo na kokóma na Galilai.
Basamalia bazalaki etuluku oyo endimami te na Kondimana ya Kala, mpamba te bazalaki bato ya libota ya pɛto ya Bayuda te. Ntango Basulia bakɔtaki na Samalia na mobu 722 liboso ya ntango na biso, mpe amemaki mingi ya bakitani ya Abalayama na boombo na Mezopotamia, mpe afandisaki bato mosusu na Samalia. Bato yango basanganaki na bato oyo batikalaki na Samalia, mpe yango esalaki ete bákóma na lingomba ya kosangisa.
Yesu akómaki na Sikale pene na Shekeme, esika moko ya ntina mingi mpo na batata. Yosua azongisaki sika boyokani ya Nzambe na bato (Ebandeli 12:6 pe Yosua 8:30-35). Penepene ezali na libulu moko oyo balobaka ete ezalaki ya Yakobo (Ebandeli 33:19). Mikuwa ya Yozefe ekundamaki kuna (Yosua 24:32). Etuka oyo ekomaki esika ya kalalal na Kondimana ya Kala.
Yesu afandaki pembeni ya libulu, alɛmbi mpo na mobembo molai mpe molunge ya mokolo. Ezalaki moto, alɛmbi mpe na mposa ya mai, molimo to allo allo ezalaki te – moto oyo azalaki na bilembo nyonso ya bolɛmbu ya moto.
YOANE 4:7-15
7 Mwasi moko ya Samaria ayaki komɛla mai. Yesu alobaki na ye ete: “Pesá ngai namɛla.” 8 Mpo bayekoli na ye bakendaki na engumba mpo na kosomba bilei. 9 Mwasi Mosamalia alobaki na ye ete: “Ndenge nini yo, lokola ozali Moyuda, ozali kosɛnga mai epai na ngai, oyo nazali mwasi Mosamalia?” - Bayuda, na bosolo, bazali na boyokani te na ba-Samalia. 10 Yezu azongiseli ye: "Soki oyebaki likabo ya Nzambe, pe nani oyo alobi na yo: Pesá ngai namela. Olingaki kosɛnga ye amɛla, mpe alingaki kopesa yo mai ya bomoi. 11 Nkolo, mwasi alobaki na ye ete: “Ozali na eloko ya kobenda na yango te, mpe libulu ezali mozindo; Bongo okozwa mai oyo ya bomoi wapi? 12 Ozali monene koleka tata na biso Yakobo, oyo apesaki biso libulu, mpe amelaki yango ye moko, mpe bana ba ye, mpe bibwele na ye? 13 Yezu azongiseli ye: "Moto nyonso oyo akomela mai oyo akoyoka lisusu mposa ya mai. 14 Kasi moto nyonso oyo akomɛla mai oyo nakopesa ye akoyoka mposa ya mai oyo ekopesa ye ata mokolo moko te; 15 Mwasi yango alobaki na ye ete: “Nkolo, pesá ngai mai oyo, mpo nazala na mposa ya mai te, + mpe naya awa te mpo na komɛla mai.”
Ntango Yesu atɛlɛmaki na libulu, mwasi moko Mosamalia ayaki kotoka mai. Azalaki koya na ntɔngɔ to na mpokwa te lokola basi mosusu nyonso, kasi na midi. Alingaki kokutana na moto moko te; Lokumu mabe na ye ebendaki kotiola ya bato nyonso, bisika nyonso oyo azalaki kokende. Yesu asosolaki motema na ye oyo etungisamaki mpe ayokaki mposa na ye ya bopeto. Azwaki ekateli ya kosalisa ye; alakisaki ye Mibeko Zomi te, apamelaki ye te, kasi asengaki ye kaka mai; akanisaki ete abongi ete bápesa ye mai. Kasi ntango ayebaki ete azalaki Moyuda, akakatanaki. Mpo ete esika moko ezalaki kati na bikólo yango mibale. Na boye ete Moyuda, na ndakisa, akosimba te bisaleli ya Mosamalia mpo na kobanga komikómisa mbindo, mpe bongo na bongo. Nzokande, Yesu azalaki komitambwisa lokola nde epekiseli ya milulu ezali te kati na bango, kokumisa ye na bosenga na ye.
Mokano ya Klisto ezalaki ya kokela nzala ya Nzambe kati na mosumuki oyo. Lokola tozalaki pene na libulu, ezalaki na ntina kolobela mai. Yango elamusaki kati na ye mposa ya likabo ya Nzambe. Alakisaki ye bolingo ya Nzambe lokola mokano na ye. Ezalaki te bosambisi oyo ezalaki kozela ye mpo na libebi, kasi ezalaki likabo ya Nzambe oyo ebongisamaki mpo na ye na ngolu. Oyo nde likamwisi kitoko!
Ngolu ewutaka esika moko te, ewutaka epai na Yesu. Azali mopesi makabo mpe ngolu ya bonzambe. Nzokande mwasi yango azalaki kotalela ye lokola mobali mpamba. Nkembo ya Klisto ebombamaki naino na miso na ye, kasi bolingo na ye ya peto engɛngaki polele liboso na ye. Ayebisaki ye ete mai ya bomoi ezali na maboko na ye. Mai ya likoló oyo apesaka esilisaka mposa ya mai ya molimo. Bato nyonso bazali na mposa makasi ya bolingo mpe solo mpe bazali na mposa ya kozonga epai ya Nzambe. Ye oyo ayei epai ya Yesu asilisaka mposa na ye ya mai.
Yesu apesi likabo ya Nzambe epai ya baoyo bazali kosɛnga ye. Tosengeli koyambola mposa na biso, kaka ndenge Yesu amonisaki mposa na ye ya mai. Oyo akomisokisa te mpe akosɛnga te, akozwa mai ya likoló oyo epesami pamba te.
Mwasi yango asosolaki Yesu te. Ayanolaki na maloba ya malamu ete: “Ozali na eloko ya kobenda mai te mpe libulu ezali mozindo, bongo ndenge nini okoki kopesa ngai mai?” Bobele na ntango yango, abulunganaki mpo ayokaki bolamu mpe bolingo ya Yesu. Na bokeseni na basusu, azalaki kotiola ye te. Akesanaki na ye na nkembo na ye, kasi alingaki ye na bosantu na ye. Akutanaki naino te na mobali ya pɛto boye. Atunaki, “Ozali monene koleka tata na biso Yakobo? Ozali kokana kosala likamwisi mpe kopesa biso libulu ya sika?”
Yesu ayanolaki na kolimbola ete azalaki kokanisa mai ya mabele te, mpamba te moto nyonso oyo akosilisa mposa na ye na mai ya bozalisi akozala kaka na mposa ya mai. Nzoto emɛlaka kaka mai mpe ebwakaka yango.
Kasi, Yesu apesi biso mai ya bomoi mpe asilisaka mposa nyonso ya Molimo. Baklisto balukaka Nzambe mpe bazwaka Ye. Bazali te bato ya boyebi ya mokili oyo bazali kokanisa solo kozanga ete bázwa yango. Nzambe azwaki bango; bayebi ntina na yango. Bolingo na ye ekoki ntango nyonso mpo na biso. Emoniseli na ye ekomaka ata moke te ya kolɛmbisa to ya kala; ezongisamaka sika mikolo nyonso. Boyebi ya polele, ya kozongisa makasi ya Nzambe ezali kaka likanisi te, kasi nguya, bomoi, pole mpe kimia. Molimo Mosantu azali mai ya lola oyo Nzambe apesaka biso.
Yesu azongeli mbala misato ete azali kaka ye moko mopesi mai ya bomoi. Lingomba moko te, moboti to moninga moko te akoki kosilisa mposa ya molimo, longola se Yesu Mobikisi na biso.
Moto nyonso oyo azwi likabo ya Nzambe abongwani. Moto oyo azali na mposa ya mai akomi liziba ya mai oyo ezali kosopana mpo na kopambola basusu, kopesaka bango nzela ya kozwa litomba na ngolu, esengo mpe bolingo lokola mpe mbuma mosusu ya Molimo Mosantu. Na kotikala kati na Klisto, azwi ngolu mpo na ngolu mpe ye moko akomi likabo ya Nzambe epai ya bato mingi.
Mwasi yango amonaki ete Yesu azalaki sembo mpe azalaki nganga-nkisi te. Asɛngaki ye mai oyo ya bomoi. Ayambolaki mposa na ye, andimaki ete Yesu azalaki naino kolobela mai ya mabele. Akanisaki ete soki azwi mai yango, akozala lisusu na mposa te ya komema mbɛki yango na motó mpe kosangana na bato oyo bazalaki kotiola ye.
LOSAMBO: Nkolo Yesu, mopesi mayi ya bomoi, bosilisa mposa na biso ya boyebi mpe bolingo. Limbisa kanyaka na biso; petola biso na bosoto nyonso mpo ete Molimo Mosantu akita likolo na biso mpe atikala kati na biso libela. Tika ete tokoma maziba ya mai, ete bato mingi bakomela na bozindi ya Molimo na yo, oyo esopami na mitema na biso. Teya biso boboto, losambo, bolingo mpe bondimi.
MOTUNA:
- Likabo nini Yesu apesi biso? Bizaleli na yango ezali nini?