Waters of Life

Biblical Studies in Multiple Languages

Search in "Peul":
Home -- Peul -- Matthew - 035 (Temptation of Christ)
This page in: -- Arabic -- Armenian -- Azeri -- Bulgarian -- Chinese -- English -- French -- Georgian -- Hausa -- Hebrew -- Hungarian? -- Igbo -- Indonesian -- Javanese -- Latin? -- PEUL -- Polish -- Russian -- Somali -- Spanish? -- Telugu -- Uzbek -- Yiddish -- Yoruba

Previous Lesson -- Next Lesson

MATTA - Tuubee ko fii laamu Almasiihu on ngun bhadike!
Jandeeji suutaadhi ka Linjiila Almasiihu on no Matta yottiniri mo non
SOBBHUNDU 1 - Piiji arani dhin ka golle Almasiihu on (Matta 1:1 - 4:25)
B - No yaayaa lootoowo maande tuubuubuyee on fertoranii Almashiihu on laawol ngol (Matta 3:1-4:11)

4. Fii no Almasiihu on ndarndoraa non e no o fooliri non polgal tiidhungal (Matta 4:1-11)


MATTA 4:1-4
1 Bhawto dhun, Ruuhu Allaahu on nawri Iisaa ka wulaa fii no Ibuliisa ndarndora mo. 2 O hoori baldhe cappandhe nay, jemma e nyalorma. Bhawto dhun o weelaa. 3 Ndarndotoodho on bhadii mo, wi'i: «Si tawii ko a Bhiddho Alla, yamir dhee kaayhe yo dhe wontu nyaametee. 4 Iisaa jaabii: «No windii wondema: ‹Neddho hinaa nyaametee tun wuurirta, kono ko kala kongudhi iwrudhi ka Alla.

Hidhen haani bhanginde fota fii ndee halfere «Bhawto dhun». Kammu ngun feccanike annabi Iisaa, Ruuhu on tippike e makko. O anditiraama wa Bhiddho Alla on e dandoowo aduna on. Awa ko humpitidhen bawto dhun ko wonde o «ndarndaama». Jooni non bhay o lootaama maande tuubuubuyee on, o bhurtii kadi hebhude jogaaji fii tippiro wadhayngo ngon hakkunde makko e ndarndotoodho on.

Fii ko en hendiibhe moyyhere nden immorde Alla dhun woopintaa en jarribeede nden. Si en teddinaa ma ko teddi, hidhen haani habbaade yeeso fottoygol e ko hersinoyta en. Allaahu on ko hasii kon jebbilinay jamaa makko on fii jarribeede nden ado nde wadhude. O yedhay en doole dhe hattonjindhen e mun dhen, o yedha en wakkilaare bhuri ko woowi kon nde fewtudhen woo e jarribande. Hebhugol pellital fii ko wonudhen kon paykun Alla, ko dhun woni aala arano wallitotoodho en on no dartoren ndarndotoodho on. Si hawrii Ruuhu Allaahu on tentinii fii ko yhettiran kon bhibbhe, haray hidhen mari jaabawol ngol jaabodhen jarribandhe dhe ruuhuuji bondhi dhin jarribotoo en dhen fow.

Bhawto yo en jabheede ka humondiral hakkunde men e Alla, hidhen haani habbaade ka Ibuliisa huulanta en. Wonkii yedhaaki kin keyeeji dhin no haani wattande yili. «Nyande nyaamudhaa e nde haarudhaa, wattu yili fii wota a yejjitu Joomiraadho on» (Yannyande Sariyaaji Dhin Ka Tawreeta 6:10-12).

Ibuliisa ko bhuri anyude hinaa huuwoobhe bhen ko moyyhi tun, kono ko huwoobhe bhen ko moyyhi kurkanoo Alla, tentini non fewndo ka bhe fuddhii tuubude dhon. Findinee hakkile mon dhen, jebbilodhon fii arugol jarribande nden, dhabbhon jogaaji jogiteteedhi huutorteedhi nden saa’i.

Ruuhu-Seniidho on no ardaade annabi Iisaa haa ka wulaa fii no o tiindondirira e Ibuliisa e jinnaaji ruuhuyankeeji hunnyudhi dhin. Hino hitti ka yaltintinen no ebbhondiral wirniingal ngal jokkondiriri hakkunde annabi Iisaa e jamaa Isra’iilayankeebhe bhen. Wano jamaa Isra’iila on jaasirnoo non ka bannhe ngurndan ruuhuyankejan bhawto yaltugol mabbhe Misira, kanko Almasiihu Gedhal Allaahu on, o dartike jarribandhe Ibuliisa dhen. Annabi Iisaa foolii, o laatinii ebbhoore nde Ben makko ebbhannoo nden neddhanke’en. Almasiihu on ardaali fii Yahuudiyankeebhe bhen tun, kono ko fii yimbhe bhen fow, o fawtike non junuubaaji men dhin ka hoore leggal altindiraangal.

Yeeso ndarndotoodho on, annabi Iisaa no lintude daaluyeeji dhi Allaahu on daalanoo dhin tigi jamaa makko on ka wulaa Sinaa’i (Yannyande Sariyaaji Dhin Ka Tawreeta 8:3). Iisaa Joomi on waawii dartaade jarribandhe ganyo on dhen. Noonee ndartandhe dhe o ndarndoraa dhen woni suga dhee dhe neddhanke kala fewtodirta dhen e mun. Dhen le ko: mbeleedhe bhandu ndun, ko nden jarribande jarribotoo neddhanke e fee tere bhandu dhen. Jarribande fii himme ko himmangol ko yiitere nden yi’ata kon, dhun dhon ko jarribegol e fee ka dhabbhere jawdi. Kanyun e mantorgol jawle aduna dhen, dhun ko telenma ka dhabbhere innde. Annabi Iisaa foolanii en e cendhe dhen fow, ko non o wontirani en tefoowo mawdho on e yottinoowo sadaka mawdho faamoowo lo’ere men nden nde saa’i ndarndagol ngol hewti. «O ndarndoranooma wano men e dhi fow, e hoore o wadhaali junuubu» (Yahuudiyankeebhe 4:14-16).

Ko Almasiihu on lootaa kon maande tuubuuyee on ko huunde darjinde non e saa’i ka Baaba kammuyankeejo on holli dhon ko o weltanii kon Bhiddho makko yidhaadho on. Hino nhaldhini fota non fii ko Ruuhu-Seniidho on ardii mo kon ka wulaa fewndo ko o lanni tun looteede maande tuubuubuyee on. E nden nokkuure, himo tippirde e ganyo Alla on. Annabi Iisaa holli bawgal makko ngal immorde ka Alla, dhun e tawde bhandu makko ndun no ronki.

Annabi Iisaa lutti ka wulaa ko timmi baldhe cappandhe nay, huunde o nyaama. Fewndo ontuma hari himo humondiri e Ben makko wondho on ka kammu humondiral ngal tayhataa, himo hedhaade hawa makko kan. Annabi Muusaa kanko kadi hoorudho baldhe cappandhe nay fewndo ko o windata alluuje sariya on dhen dhidhi. Annabi Iisaa addoraali alluwal kaayhe woo fewndo ko o yiidi e Alla fii sincugol ahadi heyri ndin, bhayru ko kanko woni Daaluyee Alla wontudho on neddho. Bawgal hisinayngal ngal taalibaabhe bhen fow no e makko.

Ibuliisa no fewtude Almasiihu on, hara himo faaminkinii wonde himo yurmaa mo. Himo findinde heege annabi Iisaa ngen, o fena wa si tawii himo yidhi mo. Ko o woni e dhabbhude ko dunyugol annabi Iisaa no on wadhira junuubu, dhun ronkina mo yahugol ka hoore leggal altindiraangal. Ibuliisa no etaade taho no o addira sikkitaare ka bhende makko telenma humondiral woodungal ngal hakkunde makko e Baabaajo on, o landii mo, o wi’i: Hara ko a Bhiddho Alla? Himo faalaa addude sikkitaare e on goonga. Ibuliisa no bhuri en humpitaade fii Almasiihu on. Jinnaaji dhin kadi men no diwnude. Si tawii o jabhii ko annabi Iisaa woni kon Gedhal Alla, haray himo haani dhoftaade mo. Kono o bhoyli goonga on e fee wi’ugol dhun dhoo: «Si hawrii ko a Bhiddho Alla, yamir dhee kaayhe yo dhe wontu nyaametee.» Ibuliisa ko non gerdirta soono kala: o adday sikkitaare ka nder bherdhe yimbhe bhen fii no o dimbira gomdhinal mabbhe ngal, o wadha no bhe huccira bhundu ka doole dhen hebhotoo dhon.

Baasal ko ndarndande addaynde bhittere e angal gomdhinal ko tiidhi. Hingal wona sabu yo en huutor laawi bhoyliidhi fii no huntiren haajuuji men, hara hidhen bhaarora wi’ugol wonde ko soxola handeejo on woni sariya handeejo on. Ko e dhun aaden weelaadho on tippata no o fusira maandi darniraandi kaayhe, dhun le hinaa gonga non, bhayru sariya Alla on no haani dolnude yeeso men bhura maandi darniraandi kaayhe. Windudho on deftere Tindi nden no toraade fii yo o dadhu baasal, o tororaali dhun non sabu ko baasal addata bhittere e hersa kon, kono ko sabu ko ngal ndarndotoo kon, e hino no o torori non: «woddhintinanan dhengal haalayngal fenaade. Hita a yedhan basal, hita a yedhan jawdi. Yedhan nyaametee hawrandho lan on. Kulol nde mi hebhi jawdi, hita mi wi’a mi yejjitii maa mi landoo ko hombo woni Joomiraadho on? Maa kulol si mi wonii baaso, hita mi wonu ngujjo» (deftere Tindi nden 30:8-9). Battane mun, fewndinbhe bhen satteendeeji no haani bhurtude wattande yili laabi dhidhi. Sitta nde ootigi maayi heege yeeso Alla edii nde o hebhi jawdi e nder junuubu.

Ko Ibuliisa woni «ndarndotoodho» on, ko kanko woni liddotoodho en on e ganyo men on. Aybhe men bhurbhe hulbhinaade bhen ko dunyaybhe en bhen e nder junuubu on, ko yimbhe Ibuliisa non, ko golle mabbhe dhen bhe jokki e ko ebbhooje makko dhen kadi bhe huutorta. Ko ndarndotoodho woni innde makko, ko dhun o wonannoo Aadama e Hawaa. O waylaaki telenma e dhun haa handeere ndee, kanko e ndarndotoobhe nyemboobhe mo bhen fow.

Bondho on landii Almasiihu on kaawake, hoore himo andi wonde himo gayna wattude kaayhe dhen nyaametee. Kono himo etaade no annabi Iisaa yedditora. Si annabi Iisaa dhoftino mo, haray laabhal makko ngal tuunii bhayru ko o giggol, hinaa wonugol galo o dhabbhi, kono himo okkitirde hoore makko fii men e fii no Ben makko mawniniree. Ibuliisa no jokki tun hendorgol aduna on nyaametee. Himo majjinde yimbhe bhen, o mula bhe. E ko hondhun wadhaynoo si tawii annabi Iisaa wattuno dhen kaayhe nyaametee lewnyudho? E hara ko nafa hondhun gollanaynodhen maa tampen? Haray nafaa alaa, yimbhe bhen fow yarayno bhiraadhan ilaydhan dhan ka cankoy e njaram wiinyu dhan ka candhi. Fow dogayno ara e Almasiihu on, bhe gomdhina mo, bhe rewa mo, hara bherdhe mabbhe dhen wattitaaka, hara bhe toraaki yaafuyee. Fow luttayno e ley tikkere Alla nden e nyaawoore makko nden.

Gila ko o fuddhii golle makko dhen, Almasiihu on no bugitii jinyo jamaa on e kuudhe moyyhe fii hollitagol, bhayru hinaa dhin laawi waawata hisinde aduna on. Ko rewugol tun ka leggal altindiraangal hisinta en. Ko bhuri mo aaninde ka kisiyee hinaa bhandu ndun, kono ko cottudi wonkii kin. Ko o faalaa ko yaafanagol en junuubaaji men dhin, o heydhintina bhernde men nden. O timminii nden ebbhoore ka hoore leggal altindiraangal.

E nder ko annabi Iisaa jaabii kon Ibuliisa, hidhen nanude ebbhoore aranere nde Alla ebbhi nden fii ngurndan men ruuhuyankejan dhan: «Neddho hinaa nyametee tun wuurirta, kono ko kala kongudhi iwrudhi ka Alla.» Almasiihu on yeddaali fii ko hatonjindhen kon e nyaametee nyande woo, kono himo hollude wondema duumagol e ko Alla daali kon no hitti bhuri mbeleedhe bhandu. Himo jannude en yo en dhabbhu nyaametee men on nyande woo, e himo jannorde en kadi fii ko haanudhen hittinde kon fii laamateeri Alla ndin e peewal makko ngal, dhun wonana en yeeso dhi fow. Hara hidhon janga nyande woo defte wondhe dhen ka Linjiila? Hara dhen defte no faggirde on wano nyaametee mo nyaamoton on nyande woo fagirta on non? On mo nyaamaali nyande woo lo’ay, sakkitora mayde. Ko dhun hebhata on gomdhindho mo jangataa Daaluyee Allaahu on no jokkodiriri. O lo’ay ka bannhe ruuhu, o woddhitoo Alla, o maaya. Hino yurmi ko tawi kon non mofte almasiiyaaje goo ko non fewndori hande, yawti alatiije dhen, bhe hedhotaako Daaluyee Allaahu on. Hibhe nandita e bhen nyaamoobhe nde wootere pet e nder yontere kala. Bhe maayataa ka bannhe ruuhu, kono bhe lo’ay ka giggol e ka tama’u e ka gomdhinal. Aree nyande woo yeeso Alla e nder bhuttu e deyyhere fii no o tiidhinira on e no o faggira on e no o wakkilinira on. Toree Alla yo o okkor on faamu ka bannhe ruuhu no faamiron ko wonudhon kon paykun Alla e no wuuriron haa poomaa, hay si tawii hidhon wondi e dhonka e baasal.

Awa en yi’ii wonde ko sabu ko o huutori kon Daaluyee Allaahu on Iisaa-Almasiihu on fooliri ndarndandhe dhe Ibuliisaa ndarndorii mo dhen. Junuubu on hebhaali yolnde woo e makko. Ko kanko mangu wonani! O newnanaali bone on. Hay si tawii en fow en newnanii bone on ko feyyhiti keerol, hidhen waawi ekkitaade e juudhe annabi Iisaa ko honno huutorten Daaluyee Allaahu on e nder ko tippirten kon e ganyo on, on jarribotoodho en.

TORAARE: Yaa an Iisaa-Almasiihu Joomi an, mi yettii ma sabu a yanaali e nder pilcol Ibuliisa ngol e fee wattugol kaayhe dhen nyaametee. A hedhitaaki hawa makko kan, hinaa no haaju maa on huntora dhabbhudhaa. A poodhaali jamaaji dhin e maa e fee yedhugol bhe nyaametee lewnyudho, kono a ardike bhe e daaluyee Alla bajjo on, on yonanoowo wonkiiji mabbhe dhin ko nafata dhi, poodhudhaa bhe no bhe hendora ngurndan maa poomayankejan dhan. Wallan, mi jeejii ma no mi jangira Daaluyee maa on nyande woo fii no mi hebhira doole rewrude e Ruuhu maa Seniidho on e no mi huuwira faale maa on e dow weltaare.

LANDAL:

  1. Ko hondhun hadhi yo annabi Iisaa wattu kaayhe dhen nyaametee bhay dhun no weebhani mo?

www.Waters-of-Life.net

Page last modified on May 18, 2012, at 09:21 AM | powered by PmWiki (pmwiki-2.3.3)