Previous Lesson -- Next Lesson
10. Abuuritaanka Kaniisad dadka aan Yuhuudda ahayn ee Antiyokh (Falima 11:19-30)
FALIMA 11:19-24
19 Haddaba kuwii kala firidhsanaa kadib dhibaatadii Istefanos aawadiis waxay u sodcaaleen tan iyo Foynike, iyo Qubrus iyo Antiyokh, iyagoo aan ereyga cidna u sheegin oo aan Yuhuudda oo keliya ahayn. 20 Laakiin waxaa jiray qaar iyaga ka mid ah oo ahaa niman reer Qubrus iyo reer Kuranaya ahaa, kuwaasoo, kolkay Antiyokh yimaadeen, xataa Gariiggiina la hadlay, iyagoo ku wacdiyaya Rabbi Ciise. 21 Gacanta Rabbiguna waa la jirtay iyaga; oo kuwa tiro badan oo rumaystay baa Rabbiga u soo jeestay. 22 Oo warkii iyaga ku saabsanaa wuxuu soo gaadhay kiniisaddii Yeruusaalem ku tiil; markaasay Barnabas tan iyo Antiyokh u direen; 23 Markuu yimid oo arkay nimcada Ilaah, ayuu aad u farxay oo ku dhiirrigeliyey kulli wixii qalbigooda ku jira inay Rabbiga la sii wadaan. 24 Waayo, isagu wuxuu ahaa nin wanaagsan, oo waxaa ka buuxsamay Ruuxa Quduuska ah iyo rumaysad. Oo dad badan baa Rabbiga ku darmay.
Sidee taariikhda kaniisadda iyo habka wacdinta loo horumariyo ka dib muujinta Ilaah ee Butros muujiyey? Masiixiyiin badan oo Kaysariya jooga ma waxay noqdeen kaniisad nool iyo xarun firfircoon oo ku wacdiyaya injiilka adduunka oo dhan? Awooda injiilka ma waxay u iftiimisay umadaha? Mar dambe ma maqalno iyaga.
Qaar ka mid ah qaxootiga rumeysan Masiixa waxay ku noolaayeen meel aan ka fogeyn Falastiin, magaalada Antiyokh oo ah magaalada ugu weyn Siiriya. Markii dambe waxay noqotay magaaladii sedexaad ee Boqortooyada, oo caan ku ah dhaqan xumada iyo dhaqankeeda. Kuwii horey uga cararay silcintii Stephen dhimashadiisa waxaa loo kala firdhiyey magaalooyinka Lubnaan, Qubrus, iyo Aasiyada Yar. Oo iyana waxay halkaas ku marag fureen Ciise, oo ah isha nolosha weligeed ah, magaalo kasta iyo tuulo kasta. Waxay ku koobnayeen maraggooda, si kastaba ha noqotee, inay u dhasheen Yuhuuddooda Hellenistic.
Ka soo horjeedda waxay ka dhacday Antiyokh, halkaas oo qaar ka mid ah qaxootiga mu'minka ahi ay si toos ah ula hadlayeen Gariigta iyo kuwa kale ee aan Yuhuudda ahayn. Waxay wax ku wacdiyeen iyaga oo aan loo tababarin aragti ahaan, iyagoon helin dibloomooyin sare, iyo iyagoon helin wax kaalmo dhaqaale ah adeegayaasha. Waxay la hadlayeen kuwii la shaqayn jiray oo Griig ahaa, iyagoo ka ganacsanayay Ciise Rabbi ah oo kuwii kuwii dhintay laga sara kiciyey. Sidii Kaysariya oo kale, Ruuxa Quduuska ahu wuxuu dhexjiray kuwii rumeeyey iyada oo aan Yuhuudda la helin.
Magaalada Antiyokh dib uma cusboonaysiinkan rabshadaha kuma aysan keenin sunagogyada Yuhuudda, maxaa yeelay Yuhuuddii magaaladan caasimada ahayd ayaa mar horeba la soo gaadhsiiyay wacdintii Nikolas, oo ahaa Gariig sanam caabuda, kaas oo loo beddelay diinta Yuhuudda, ka dibna rumaysay Masiixa. Dabadeed kaniisadda Yeruusaalem dhexdeeda waxay isaga ku doorteen toddobada wadaad. Markaa waxaa caddaatay in xorriyadda Antiyokh ay ka weyn tahay tan Yeruusaalem. Sidaas awgeed, wacdinta ayaa si toos ah u bilaabatay inay dhacdo.
Maxay ahayd nuxurka iyo muhiimada ay leedahay maragga marag kacaya qaxootiga wax wacdiya? Iyagu kuma wacdiyin Masiixa aayaadka Sharciga, waayo dadku waxay ahaayeen kuwa aan aqoonta lahayn Axdiga Hore, Sharciga iyo Nabiyada. Waxay u yeedheen Ciisena Rabbi oo ah kii amar oo dhan ku leh cirka iyo dhulka, kan wax walba leh oo aan ku noolaanno (1 Korintos 8: 6). Sayidkani wuxuu u baahan yahay go'aankeenna dhammaystiran, addeecidda, iyo soo gudbinta. Waxaan isaga u gudbin karnaa cabsi la'aan ama cabsi, waayo isagu wuu inoo dhintay oo dembiyadeenna aawadood u noqday, si aannu u aqbalno Ilaaha ugu sarreeya hortiisa. Sayidkeennu ma aha mid kalmad keligiis ah, laakiin waa naftiisa jacayl ku hareersan awood. Isagu xaq buu inoo xaqeeyaa si aynu uga qayb galno nolosha weligeed ah ee ka sarreysa dhimashada iyo musuqmaasuqa.
Farriintaan ku saabsan rabbaaniga, ee naxariista leh ayaa ka adkaatay qalbiga iyo maskaxda iftiimiyey, taas oo inbadan ay la xiriireen cilaaqaadka Rabbi Ciise lana badbaadiyey. Mid ka mid ah waxyaalaha qarsoodiga ah ee soo nooleynta adeeggan ee Antiyokh ayaa ku lug leh sida ficil ahaan loogu gudbiyo midba midka kale. Mu'miniinta wacdinta leh ma aysan qaban shirar waaweyn si ay u dardar geliyaan soo nooleynta, sidoo kale ma aysan isticmaalin raadiyaha ama waraaqaha. Waxay ku soo gudbiyeen awoodda badbaadada afkeeda ilaa dhegta iyada oo loo maro xiriiro shaqsiyeed. Qaacidani wali waa habka ugu awoodda badan ee wax wacdinta maanta. Ma u sheegtaa saaxiibbadaada ku saabsan Badbaadiyaha? Ma ku qaadataa Ruuxa Quduuska ah maraggaaga Masiixa? Qalbigaaga ku buuxi erayga ciise inuu carrabkaagu magiciisa ku hadlo. Waxaad arki doontaa gacanta Rabbigu dhaqso adiga oo shaqeynaya.
Markii rasuulladii iyo waayeelladii kaniisadihii hore ee Yeruusaalem ay maqleen in dad badani ay Ciise rumaysteen, iyo Antiyokh shar badan, kuma ay xanaaqin warkii, sidii ay ahaayeen markay maqleen oo ku saabsan dib u cusboonaysiinta Korneeliyos iyo asxaabtiisa Kaysariya. . Hoggaamiyaasha kaniisadaha iyo xubnuhu waxay garteen ka dib wada hadalkii ay la yeesheen Butros in Ilaah ku wada buuxin doono ragga oo dhan Ruuxa Quduuska ah haddii ay rumaystaan oo ku sii wadaan isaga. Si kastaba ha noqotee, si loo arko haddii kaniisaddan cusubi ay xaq u leedahay oo ayan raacin faasiqnimo marin habaabin ah, waxay u magacaabeen Barnabas, nin xaq ah oo caan ku ah gobollada Roman-Griig, inuu kormeero oo uu kormeero koritaanka kooxdan hore ee Masiixiyiinta.
Waxaan ka garannay dabeecadda Barnabas ka marag furtay isaga (4: 36), iyo sida jacaylkiisa aabihiis uu ugu ahaa isku xirka rasuullada iyo Sawlos (9:27). Qoraalkan Luukos wuxuu ka marag furay (waa macquul inuu la kulmay isaga) ninkan wuxuu ahaa nin xaq ah, oo salaadda dadka ka dhex kiciyey oo injiilka ku wacdiyey buuxda Ruuxa Quduuska ah. Ma uusan diidin dhagaystayaasha haddii aysan fahmin khudbadiisa markii ugu horeysay, laakiin wuxuu kaga qeybgalay iyaga dulqaad badan. Isagu Ilaah buu aaminay si uu u dhammeeyo kuwa rumaystayaasha cusub, uguna hoggaamiyo jacaylka jacaylkooda.
Barnabas wuxuu aad ugu farxay markuu arkay nolol cusub oo ku taal kaniisada Antiyokh. Ma uusan bilaabin inuu dhaleeceeyo itaal darrida, mana uusan dhexgalin dhibaatooyinka iyo khilaafaadka ka dhex jira walaalaha. Wuxuu ku reyreeyey kuwa dib loo soo nooleeyay, oo aad ugu dadaalay xoojinta iimaanka dadka oo dhan, inay sii wadaan buuxnaanta Masiixa. Jawigan jawiga dib u soo noolaynta ee kaniisadda ayaa ku fiicnayd Antiyokh. Kuwii bislaaday waxay dareemeen in rajo cusub ay gashay dhalashada kaniisadan. Jiritaan dhab ah oo xoog rabaani ah ayaa ka dhex muuqday, kaas oo aan laga helin diimaha kala duwan ee ku xeeran.
DUCADA: Sayidow, waxaan kuugu mahadnaqaynaa inaad ugu yeedhday dad aan la tirin karin boqortooyadaada weligood. Waxaan kuugu mahadnaqaynaa suurtagalnimada inaad midba mid isu markhaati kacdo xitaa maanta. Waxaan doondoonnay xigmaddaada si aan u wada gaadhsiino farriinta badbaadada, oo leh xoogga iyo farxadda, hab sahlan, in dad badan lagu badbaadiyo magacaaga, oo ay boqortooyadaadu na dhex joogto hadda xitaa.
SU'AALO:
- Sidee kaniisaddii caanka ahayd ee Antiyokh u noqotay?