Previous Lesson -- Next Lesson
2. Saimon onye dibia na oru nke Pita na Jọn na Sameria (Ọru 8:9-25)
ỌRU 8:14-25
14 Ma mbe ndi-ozi nọ na Jeruselem nuru na Sameria anatawo okwu Chineke, ha ziga Pita na Jọn biakute ha, 15 mbe ha ridatara, kpee ekpere bayere ha ka ha nata Mọ Nsọ. 16 N'ihi na Ọ dabaghi n'isi otu onye n'ime ha. Emere ha baptism naha onyenwe anyi Jizos. 17 Mbe ahu ha bikwasiri ha aka, ha we nata Mọ Nsọ. 18 Ma mbe Saimon huru na nbyingaji aka nke ndi-ozi inye Mọ Nsọ, o we nye ha ego, 19 si, Nye m ike a, ka onye ọ bula nke bikwasi m aka ya we nata Mọ Nsọ. 20 Ma Pita siri ya, Ego-gi so gi la n'iyì, n'ihi na i nchè na apuru iji ego were onyinye Chineke!. 21 I nweghi akuku ma obu ihe omume n’okwu a, n'ihi na obi gi ezighi ezi n'anya Chineke. 22 Chegharia ihe ọjọ gi a, 23 kpee Chineke, eleghi anya agbaghara gi, obi gi. 24 Saimon we za, si, Kpeerenu Onye-nwe-ayi ekpere bayere ihe ọ bula nke I kwuworo ghara imebim. 25 Ya mere, mgbe ha b theyara ha àmà ma gbaa ama. kwusara okwu nke Onyenwe anyị, ha laghachiri na Jeruselem, na-ekwusa ozi ọma n'ọtụtụ obodo nke ndị Sameria.
Ndi ulo uka na Jeruselem uria ọu nke uku mgbe ha nuru na Sameria anatawo okwu Chineke. Ọ bụghị naanị ndị mere ndị mmadụ ka e mere baptizim, kama oke igwe mmadụ sitere na mpaghara niile. Ya mere ala-eze Chineke gbasara n’etiti mpaghara ndị Sameria, ebe okpukperechi bụ nke okpukpe ndị ọzọ, n’aka ekpe.
Ndị ahụ so ná ndịozi e ji mmụọ mmụọ eme nnyocha jụọ, sị: “Ka anyị nyochaa ìgwè mmadụ a iji mata ụdị mmụọ ha bụ! Anyị ahụworị na ndị Sameria gbochiri Jizọs ịgafe obodo ha. Iwe were John na ndị ibe ya wee rịọ Onye-nwe ka o si n’eluigwe zoo ọkụ iji bibie ndị na-enupụ isi n’obodo ndị a. Ma, Jizọs gbara ha n'obi mgbe ọ jụrụ ha, sị: “notnu amataghị mmụọ nke ụnụ ji?” Ugbu a, Pita na Jọn gara kirie ebe mmalite gharịgharị ọhụrụ a. Ha nwekwara olile anya site n’ozi ha, ka ha nwekwuo ike n’ọ´ụ ndi kwere ekwe.
Mgbe ndị ozi abụọ ahụ batara na Sameria, ha chọpụtara ihe dị mkpa ozugbo: n'agbanyeghị ịnụ ọkụ n'obi na okwukwe, nke bịara n'ihi ọrụ ebube ndị ahụ, ihe ndị kacha mkpa ka na-efu - mgbanwe nke ụmụ nwoke, nnwere onwe pụọ na ndị mmụọ ọjọọ, juputa na Mo Nso. Ìgwè mmadụ ahụ kwenyere na Jizọs, n'agbanyeghị na ha kwenyere na baptizim n'ime mmiri, ha anataghị mmụọ nsọ nke Mmụọ Nsọ.
Anyị ga-ekwupụta, ọbụlagodi na anyị achọghị, okwukwe ahụ maka ọtụtụ ndị Kraịst bụ nkwenye nke uche. Na nkenke, ha mere baptism nke mmiri, rubere arụ-nsọ nile, ma chọọ ihu ọrụ ebube na nduzi nke Onye-nwe. N'ikwu eziokwu,, ha anatabeghị nzọpụta. Uwe nile nke ndi mo ojo ka ejigidere obi ha, ma site n'ike nke ha. Mmehie nwere aru ha, ike nke Chineke site n’ ihunanya, obi umeala, iwere onwe ya na ikwuputa onwe ya adighi egosi na ha.
Dika ndi mmadu n'otu n'otu na dika ulo uka, anyi kwesiri inyocha onwe anyi site na ozi oma: Ayi n’ezie nmekorita nke ndi kwenyere na okwukwe ndi Kraist? Anyị bụ ndị nsọ, juputara na mmụọ nke ịhụnanya, nwụrụ anwụ nye onwe anyị, ma anyị dị ndụ nye Chineke? Echekwala na nghọta banyere Kraịst, ịmara banyere okwukwe, ma ọ bụ ịnọgide na ọdịnala ụka ga-azọpụta gị. Na-enweghị ndụ nke Chineke, nke si na mmụọ nsọ, ị ga-anọrọ n’ọnwụ n’ụzọ ime mmụọ n’agbanyeghi echiche okpukpe gị na ịnụ ọkụ n’obi gị kpuru isi. Natala onyinye nke Mmụọ Nsọ? Kraist agbagharala anyị mmehie anyị n’elu obe ka anyị wee nata nkwa nke Nna Ya, ka ike, ndụ, ihe ụtọ, na ezi omume ya wee baa n’ahụ anyị. Ekwela ka ihe nke anakpo nsọ gi tuo gi obi, ewetulakwa echiche nzuzu nke okpukpe gi, kama chegharia ma chegharia. Rịọ Kraịst ka o mee ka mmụọ nsọ jupụta gị n'ime gị, ka i wee hụ ajọọ omume gị ma jụ mmehie gị. Kraist g thenme kwa ka i buru ihe e kere eke, juputa na ndu ebighebi.
Nwanne m nwoke, kpachara anya ka ị ghara ịkpa agwa dịka dibịa afa, onye ghọrọ mmụọ nke Setan na-arụ ọrụ na ụka Ndị Kraịst. Ọ chọpụtara na ike nke Chineke na-aga site n'aka ndị ozi, wee nwee anyaukwu. Ọ chọrọ ka ha nye ya ike a, ka o wee nye ndị ọzọ onyinye ahụ. Ama na ihe emere ghari, obu kari onye siri ike karie Filip ma ndi mmadu g’arapu dikon a di ike ma chigharikwuru Saimon, dibia ojo n’abia.
Nka putara na nwoke ahu, n’agbanyeghi baptism na ncheghari nke ihu abua, nwere ike ibu ekwensu. o nwere anyaukwu banyere ikike na mpako, ewezuga na, n'ime obi ya, a napụtara ya site na mma-agha ya site na mma agha nke okwu Chineke. Nzoputa anyi putara ịbụ onye a gbapụtara n’aka ndị ọchịchị na ikike. Ọ bụghị naanị mmetụta nke okpukpe ma ọ bụ echiche nke uche.
Amamịghe nke Simon putara na mbu site na ntukwasi obi ya na ego. O chere na enwere ike iji ego zụta aka na ike ibikwasị aka. Ọ ghọtaghị ihe dị n'ozi nke Ndị Kraịst gbasara àjà Kraịst chụrụ n'efu n'obe. O gaghi ekwe omume inweta amara nke Chineke site na ego, oru oma, ma obu onyinye onyinye obula. Chineke anyị emegheghị nye mmeso dị otú a, n'ihi na Ọ bụ Nna nwere obi ebere, onye na-achọ inye ihe mgbe niile. Onye na - eme ka onye ahuru n'anya zite ya onye ahia, into dara na hel - ebe mgbaba, n'ezie!
Pita gwara onye ihu abụọ ozugbo: “Ka gị na ego gị laa n'iyi. I juputara n’achọ ịchọ ọdịmma onwe onye nanị, anyaukwu nke ikike, mpako, na ịgha ụgha. HaveYị bɨ kị́é ,do káa do mbigí ,yị ené e ní. Prof na-azọrọ na i kwere na Kraịst, e meela gị baptizim, mana ị bụghị ikere òkè na alaeze nke Chukwu. Wayszọ gị niile dị ka nke gbagọrọ agbagọ dị ka ọ dị na mbụ. Yabụ, na-anya gị isi, rụrụ arụ, ajọọ mmadụ, na ịba mba. Na eche n’echiche nke mmadụ, ọ bụghị n’ike ọmụma nke mmụọ nsọ. Gị onwe gị, Saịmọn ogbenye, chere na enwere ike iji ego nweta ihe niile. Na-agba mbọ ịzụta amara nke Mmụọ Chineke. Chegharị nganga nke mpako gi na anyaukwu gi. Ka emebie ihe ọjọ gi, megharia uzo nke ndu gi. Jiri nwayọ chegharịa banyere mmehie gị n'ihu Chineke, na-arịọ Ya ka ọ gbaghara gị ajọ omume gị wee tọhapụ gị n'agbụ ọjọọ gị. I meghepuwo obi gị ibibi ihe egwu. Gọnarị ya ozugbo, rịọ mgbaghara Chineke, ka O wee gbaghara gị. Ọ gaghị agbaghara gị belụsọ ma i kewapụrụ onwe gị kpam kpam na mmehie gị. Mgbe ahụ ị ga - adị nchebe ma nweta mgbaghara maka ndị chegharịrị ”.
N'otu aka ahụ, ọ bụrụ na ezigbo nwanne, nwanne mm hụrụ n'anya echegharịghị na echegharịghị, ị ga-etinye ihe egwu n'ụlọ ụka gị, na-emebi obi ọtụtụ ndị site na ịma jijiji gị na Chineke na Setan. Will ga-eji eriri ezighi ezi kee ndị gị na ha na-emekọ ihe ọnụ, wee si n’ọnụ ụzọ, n’agaghị eduga n’eluigwe, kama ọ bụ n’ọkụ mmụọ. Okwu gị ga na-emebi ndị mmadụ ma ghara ịzọpụta ha.
Ọ bụ ihe nwute, Saịmọn onye dibịa afa echegharịghị n'eziokwu. Ọ dara ikpere n’ala n’ihu ndịozi ma kwupụta mmehie ya. Kama, ọ na-atụ egwu nke ukwuu n'ihe egwu ime mmụọ n'okwu nke Onyeozi Pita. Mụọ Nsọ ewetaghị ọnwụ nke onye dibịa afa ahụ ozugbo, dịka o mere na Jeruselem n’ihe banyere Ananaịas na Safaịra. Ọ bụghị mgbe a mụrụ Saịmọn ọzọ, ọ nataraghị mmụọ nsọ. Ya mere, ohere nke nchegharị ka ghere oghe nye ya.
Site na akụkọ nke ụka anyị na-amụta na onye dibịa afa ihu abụọ agbanyeghị, kama ọ malitere na ozizi nduhie nke kwupụtara onwe ya ịbụ chi, kwere ka ụdị mmekọahụ na ịkwa iko niile dị ọcha. N'ebe mmụọ nke mmụọ pụtara na ọ jụ okpukpe na ịnụ ọkụ n'obi, n'oge na-adịghị anya, a ga-enwe ndagide dị iche iche gbasara ego na mmekọahụ. Yabụ, nwannem, kpachara anya! Ikewapụ onwe gị na okpukpe niile na-anụ ọkụ n'obi. Chegharịanụ ma kwupụta ogbenye Kraịst na afọ ojuju. Họrọ idi nso nke Mo Nso ma jee ije na njide onwe gi site n'ike Ya.
Ndịozi chọpụtara na ọtụtụ ndị Sameria chegharịrị n'eziokwu wee gbanwee site na mmụọ nsọ. Ndịozi ejighi ike na ịnụ ọkụ n'obi kwusaa ozi ọma, kama ha kwusiri ike na-asachapụ obi. Ha kwusiri ike na ezi omumu, n'ihi na obughi onye amuru ozo, odighi onye obula abanye na ala eze nke Chineke.
Nwanne m nwoke, anyi jiri obi oma gwa gi ka iwere onwe gi nye mmụọ nke Chukwu taa. Rịọ Ya ka ọ maa ikpe mmehie gị, merie ha, ma mee ka ha nwụọ. Rịọ Ya ka O doo gị nsọ site n’okwukwe n’ime ọbara nke Kraịst wee jupụta n’onwe Ya. Akwụsịla n’etiti okporo ụzọ ọzọ ị na-emebi ọtụtụ ndị ọzọ.
EKPERE: Gi Onye-nwe-ayi, biko, egbula m, kama sachara m na mmehie m niile site n’ọbara Kraist. Kwee ka mmụọ nsọ Gi bibie mpako nile, adịghị ọcha, anyaukwu nke ikike, na ihu abụọ, ka ewe hapụ m pụọ na mmụọ m na mmụọ ọjọọ niile ma bụrụ ndị e chiri echichi n’ime Kraist, onye dere akwụkwọ na onye mezuru okwukwe anyị.
3. Nchigharị, na Baptizim nke onye Etuto onye Etiopi (Ọru 8:26-40)
ỌRU 8:26-40
26 Ma mọ-ozi nke Onye-nwe gwara Filip okwu, si, Bilie, n'uzọ Ndida n'okporo-uzọ nke si na Jeruselem arida rue na Geza. Nke a bụ ọzara. 27 O we bilie la. Ma le, otù nwoke nke Etiopia, onye onozi nke nwere ike di ike n’okpuru Kandesi, eze-nwanyi ndi Etiopia, onye bu onye-isi ulo-àkù-ya nile, ma abiawo na Jeruselem ikpọ isi ala, 28 na-alaghachi. O we nọdu n'ubiotọ-ya, nāgu Aisaia onye-amuma. 29 Mọ Nsọ we si Filip, Jekuru ubiotọ-ala a. 30 Filip akuru ya, we nu ya ka ọ nāgu akwukwọ Aisaia onye-amuma, ọ si, Ì nāghọta ihe i nāgu? 31 O wee sị, “Olee otú m ga-esi, ọ gwụla ma onye ọ bụla duziri m?” O we riọ Filip ka ọ rigota ka ya na ya nọdu. 32 Ma ihe edeworo n'akwukwọ nsọ ọ gua bu nka: 'Ewe dubara ya dika aturu ka ebibie ya; Dika nwa-aturu n'iru onye-nwe-ya ebe-nb aputa, otú a ka O meghere ọnu-ya. 33 N’ewezuga nkpatu ya, ewepuru ikpe ezi omume ya, whonye ga-akpokwa ọgbọ ya? N'ihi na e wepụwo ndụ ya n'ụwa. 34 ”Ọnaozi ahụ wee zaa Filip, sị,“ Ajụọ m gị, ònye onye amụma a na-ekwu ihe a banyere onwe ya ma ọ bụ banyere onye ọzọ?” 35 Filip we saghe ọnu-ya, bido n'isi akwukwọ a, ọ n kwusa Jizos. 36 Mgbe ha si n’ụzọ ahụ na-agbadata, ha rutere mmiri. Onozi ahu we si, Le, miri; Gịnị na-egbochi ime m baptizim?” 37 Filip we si, Ọ buru na i ji obi-gi dum we kwere, O we za, si, Ekwerem na Jizos Kraist bu Ọkpara Chineke. 38 O wee nye iwu ka ụgbọ ịnyịnya ahụ guzoro. Ha abua we rida na miri, ma Filip ma onozi ahu. 39 Ma mb whene ha siri na miri rigota, Mọ nke Onye-nwe wepuru Filip, onozi ahu ahughi kwa ya ọzọ; o we je ije n'uzọ-ya nāicinguri. 40 Ma ahuru Filip n’Azotus. O we gabiga, n preachedkwusa obodo ahu nile rue mb hee ọ biaruru Sisaria.
Otu mmụọ ozi nke Kraịst dị ndụ nyere Filip, onye dikọn ahụ iwu, ka ọ hapụ ozi ya na-aga nke ọma, na mpaghara Nablus, ma gaa na ndịda gaa n'okporo ụzọ na-ekpo ọkụ, ebe mmadụ na anụmanụ adịghị. Obi onyenweike gaara enupụ isi, ma gọrọ onwe ya, bilie ma rubere Onyenwe ya isi. Site na nrube isi ya, o buliri mmeri nke Kraist, ma nye aka nweta obodo zuru oke maka ozi ọma.
Otu nwoke bara ọgaranya, onye nwere ọkwá dị ka onye na-edebe akụ n'ụlọikpe nke Candace, eze nwanyị nke ndị Etiopia, na-alaghachi obodo ya mgbe ọ rịgosịrị Jeruselem. Ọ ga-abụ na ọ nụrụ ihe banyere ịdị n’otu nke Chukwu na iwu Ya site n’aka ndị ozi ala ọzọ ndị Juu, nke hiwere isi n’agwaetiti Elephantine, n’etiti Osimiri Naịl. Ọ bụ ezie na agụụ na-agụ mmadụ niile, naanị nchọcha echiche dị mma na okpukperechi na ọdịnala niile iji chọta mmekọrịta onwe gị na ezi Chineke.
Onye isi ọrụ a, ọnaozi na onye ndụmọdụ ntụkwasị obi nke eze nwanyị ya, agaala ala dị anya iji nweta ngọzi Chineke maka onwe ya na obodo ya niile. Ke Jeruselem enye ama atuak ibuot ọnọ Jehovah, edi esịt esie aka iso odu. E kweghị ndị ọnaozi ka ha banye n'ogige ofufe n'ụlọ nsọ ahụ. O wee zụta n’aka otu n’ime ndị odeakwụkwọ, n’ọnwa dị oke ọnụ, mpịakọta nwere Akwụkwọ Aisaia, dịka achọtabeghị n’oge dị anya n’ọgba nke Qumran. Anyị amataghị ma onye akụ a gụrụ akwụkwọ ahụ n'asụsụ Hibru, ma ọ bụ zụta nsụgharị Grik ya. Ihe dị mkpa bụ na ọ nwere ike gụọ ya ma ghọta ya. Ọ chọrọ imeju obi ya na mmụọ nke Agba Ochie, ka o wee were echiche, ike, na nghọta nweta ụlọ. O jidere nnukwu akụ n’aka ya.
Mgbe onye na - agụ ya bịara amụma banyere Kraist, nke na - akọwa ya dịka Nwa atụrụ dị nwayọ nke Chineke, Mmụọ Nsọ duziri Filip ka ọ bịa soro ndị Jentaịl a na - achọ Chineke. O kwuru site n'ọnụ ya ajụjụ amamihe dị na ya nke kpatarala ọtụtụ mmadụ, nke ọ na-agụsi Chineke agụụ ike ịmalite ịchọ Ya: " ghọtara ihe ị na-agụ?" Ekele diri Chukwu onye ezi ahia enweghi mpako! Ọ sịghị: “Amaara m ihe akụkụ Akwụkwọ Nsọ pụtara, amakwaara m ihe niile”, mana jiri obi umeala kwuwapụta adịghị ike ya. Site na obi umeala ya o nwetara amamihe nke Chineke. Ahụhụ ga-adịrị onye chere na ya ma na ọ ga-emeli ihe niile. Obi ya na uche ya na-emechi ozi ọma.
Mkparịta ụka dị ogologo malitere, Filip gosipụtara ya na Jizọs bụ ezi Nwa atụrụ nke Chineke, onye ji ịdị umeala n’obi na ịhụnanya wepụrụ mmehie nke ụwa. O buru oke iwe nke Chineke mgbe O kogburu n’elu obe iji zoputa mmadu nile, ya na ọnaozi na ndi ya. Okwukwe n’ime Onye akpọgidere n’agha na-ewetara obi obi banyere mmejọ ndị gara aga. Ọ na - emepe obi onye kwere ekwe na ndụ Chineke, ma ugbu a ma n'ọdịnihu. Filip duuru onye akpiri nku nku nkuzi ya bi n'uzo ndu ya site na Nwa aturu Chineke, site kwa na odi iche nke obe.
Mụọ Nsọ gosipụtara na-agba ama nke ezigbo mkparịta ụka a, n'ihi na onye na-achọ Chineke anụwo, ghọta ma kwere. O kpebiri ozugbo inyefe ndụ ya nye Kraịst ma nakwere Ya dịka Onye-mgbapụta na Onye Mgbapụta. Ọ rịọrọ ka e mee ya baptism mgbe ọ hụrụ mmiri n’ime ọzara.
O nwere ike ịbụ na Filip ejiri nwayọ nwayọ na-eme ya baptizim, na-eso ahụmahụ ya na Sameria. O kwuputara usoro nke ga - eme ya ihe ùgwù nke baptizim: “Ọ bụrụ na i jiri obi gị dum kwere, a ga - eji obi gị niile mee baptizim, ọ bụghị naanị n'echiche, uche, mmetụta gị ma ọ bụ uche gị. Mepeela obi gị kpamkpam nye Kraịst? I merela Ya ọnọdụ naanị ọnọdụ na ndụ ebighi ebi? Mo nke Chineke adighi ebi nime obi nke rafere rue Jizos, ebe ọkara ah nke gaacho ka wa. Họrọ Jizos kpamkpam, ka O wee nabata gị ruo mgbe ebighi ebi.
Onye ahia ahụ mere mkpebi ya, wee si ọnwụ na a ga-eme ya baptizim. Ọ gafere ule ahụ, ma kwupụta okwukwe ya na Jizọs n'otu nkwupụta: “Ekwere m na Jizọs Kraịst bụ Ọkpara Chineke.” Site na nkwupụta a, ọ gbara ama na ọ chọpụtala ihe omimi nke Atọ n'Ime Otu, ma abatawo na mgbapụta Kraịst. O kweere na ịbụ Nna nke Chineke, ma sonyere na ndụ ebighi ebi. Nkwupụta a abụghị ozizi efu, kama ọ dị ike karịa bọmbụ atọm nke ụwa. Nwa-nnem, betanu nb deeplyu n'obi, ka okwu-gi we di ike, ka i we buru nwa Chineke. Chineke ebighebi bụ Nna anyị site n’aka Jizọs, Ọkpara Ya.
Mgbe Filip mechara onye kwere ekwe chegharịrị, mmụọ nsọ kewapụrụ ya na onye chegharịrị. Ọ gaghị eso onwe ya na-ekwusa ozi ọma ọzọ, kama jigide naanị Jizọs. Ọnọdụ onye akụ a dị nnọọ iche na nke Saịmọn, dibịa afa, onye nọ nso Filip, ma ọ nọghị Kraist nso. Onye akụ ahụ e mere baptizim ọhụrụ laghachiri n'ụlọ na-ekpe ekpere, na-eto ma na-efe Chineke. O zutere Onye Kachasị Elu na Jerusalem, kama na mbara ọzara. N'ebe ahụ, ọ batara n'ụzọ zuru ezu na mbara Kraịst. Onye-nwe Chineke ajụghị ọnaozi Etiopia, dịka ndị Juu mere, kama nabata ya, nabata ya ma nye ya ihe.
Site na ozara, Mo Nso n’ezipu Filip n’obodo nile di n’akuku oke osimiri Pelestine, ebe o si na Negeb rute n’Ugwu Kamel nke Ugwu, juju ebe nile aha Jizos ma dozie uzo ya nye onye nwe ya.
EKPERE: Onye-nwe-ayi dị nsọ, anyị n’ekele Gị maka odibo ohu gị Filip, onye rubere isi n’iwu gị, kwusara onye akụ na ụba Etiopia ozi site n’ike mmụọ gị, wee mee ka o si n’ọnwụ bilite site n’okwukwe n’ime Ọkpara gị a kpọgidere n’obe. Were mmụọ nsọ gị duo anyị ndị mmadụ na-achọ Gị. Dọrọ n’iru ha nwa gị nwoke, onye akpọgidere n’iru ịza ajụjụ ha niile, ka ha wee bie n’ime gị ruo mgbe ebighi ebi.
AJUJU:
- Gini ka ozi oma a gwara Filip onye Etiopia ah?