Previous Lesson -- Next Lesson
3. Predikimi në Antiokinë e Anadollit (Veprat 13:13-52)
VEPRAT 13:13-25
13 Dhe Pali dhe grupi i tij u nisën nga Pafosi dhe arritën nëpër det në Pergë të Pamfilisë; por Gjoni u largua prej tyre dhe u kthye në Jeruzalem. 14 Por, kur u nisën nga Perga, arritën në Antioki të Pisidisë, hynë në sinagogë ditën e shtunë dhe u ulën. 15 Mbas leximit të ligjit dhe të profetëve, krerët e sinagogës u dërguan atyre duke thënë: "Vëllezër, në qoftë se keni ndonjë fjalë këshilluese për popullin, ia thoni". 16 Atëherë Pali u ngrit dhe, duke bërë shenjë me dorë, tha: “Burra të Izraelit dhe ju që druani Perëndinë, dëgjoni: 17 Perëndia i këtij populli, Izraeli, zgjodhi etërit tanë dhe e lartësoi popullin kur banonin si të huaj në vendin e Egjiptit dhe me krahë të fuqishëm e nxori prej andej. 18 Tani për një kohë prej rreth dyzet vjetësh ai duroi sjelljet e tyre në shkretëtirë. 19 Dhe, mbasi shkatërroi shtatë kombe në vendin e Kanaanit, u ndau atyre vendin e tyre sipas pjesëve. 20 Pastaj u dha gjyqtarë për rreth katërqind e pesëdhjetë vjet, deri te profeti Samuel. 21 Pastaj kërkuan një mbret; Kështu Perëndia u dha atyre Saulin, birin e Kishit, një burrë nga fisi i Beniaminit, për dyzet vjet. 22 Pastaj Perëndia e hoqi dhe u ngjalli atyre si mbret Davidin, të cilit i dha dëshmi dhe tha: "Kam gjetur Davidin, birin e Jeseut, një njeri sipas zemrës sime, që do të bëjë të gjithë vullnetin tim". 23 Nga fara e këtij njeriu, sipas premtimit, Perëndia i ringjalli Izraelit një Shpëtimtar - Jezusin. 24 Pasi Gjoni predikoi për herë të parë, përpara ardhjes së tij, pagëzimin e pendimit për të gjithë popullin e Izraelit. 25 Dhe ndërsa Gjoni po përfundonte misionin e tij, tha: “Kush mendoni se jam unë? Unë nuk jam Krishti. Por ja, pas meje vjen Një, të cilit unë nuk jam i denjë t'i zgjidh sandalet e këmbëve.
Pas triumfit të Krishtit mbi fuqinë e errësirës në Qipro dhe duke pasur parasysh pamundësinë e themelimit të kishave në atë ishull, Palit iu bë e qartë se Fryma e Shenjtë nuk donte që ata të predikonin në atdheun e Barnabës. Kështu ai u ngrit dhe lundroi me grupin e tij drejt brigjeve të Anadollit dhe maleve të tij të larta. Ka të ngjarë që Barnaba dhe Gjoni, nipi i tij preferuan të qëndronin në ishullin e ngrohtë të Qipros dhe të punonin me zell dhe durim për themelimin e kishave atje. Por Pali e dinte se rruga e tij ishte drejt Anadollit. Barnaba i mëshirshëm nuk ishte i gatshëm të largohej nga Pali, bashkëpunëtori i tij, kështu që ai zgjodhi të linte atdheun e tij në vend që të shkelte urdhrin e Frymës së Shenjtë, i cili i bashkoi të dy bashkë në një shërbesë.
Pali lundroi me shoqërinë e tij në fuqinë e Zotit deri në bregun e afërt. Nuk qëndroi gjatë në Pergë, në lumin Cestris, pranë qytetit të Antiokisë, por vazhdoi më tej rreth 160 kilometra në majat e maleve të larta në një udhëtim 8-ditor mes rreziqeve, lodhjes, vapës shtypëse, urisë dhe etjes. Gjoni, i riu nga Jeruzalemit nuk ishte i kënaqur me këtë udhëtim, as me zhvillimin e gjërave në këtë mënyrë dhe vendosi t’i linte dy apostujt dhe të kthehej në atdhe. Megjithatë, Barnaba preferoi edhe një herë të qëndronte me Saulin në vend që të mbante marrëdhënien e tij personale me të afërmin e tij. Ai i dha lamtumirën nipit me dhimbje, pasi ky nuk do të vazhdonte në shërbimin e Zoti i cili nuk e kishte zgjedhur për këtë mision.
Pali dhe Barnaba me disa shokë të tjerë u nisën për në Antiokinë e Azisë së Vogël, qytet i rëndësishëm tregtar i cili ndodhet brenda rrafshinave të Anadollit 1000 metra mbi nivelin e detit. Kur arritën në Antioki, nuk i predikuan kombit në sheshin publik, por hynë menjëherë në sinagogën e Judenjve, sepse bijtë e Abrahamit kishin marrë dritën e Perëndisë së vërtetë. Pali donte t'u predikonte atyre Jezusin, plotësinë e dritës hyjnore në mbarë botën dhe t'i tërhiqte ata drejt lavdisë së tij. Ligjërimi që Pali mbajti atje, siç është regjistruar nga Luka, mjeku, konsiderohet si një model i të gjitha fjalimeve që Pali mbajti në sinagogat e judenjve, për të bindur njerëzit e Dhjatës së Vjetër për të vërtetën e Jezu Krishtit. Nëse depërtojmë thellë në këtë ligjërim, shohim se si Pali dhe Barnaba u mbështetën në besimin dhe predikimin e tyre në Ligjin dhe Profetët, duke e konsideruar Dhjatën e Vjetër si themelin dhe hyrjen e Dhjatës së Re.
Lexojmë se aty takuan në sinagogën e Antiokisë disa johebrenj që adhuronin Perëndinë dhe admironin mendimin e monoteizmit, si dhe standardin e lartë të jetës morale me njerëzit e Dhjatës së Vjetër. Pali u foli këtyre besimtarëve të vërtetë me respekt të lartë, siç u foli judenjve, sepse ata ishin studentë ortodoksë. Kudo që shkoi Pali, themeloi kisha të fuqishme nga njerëz të tillë që druanin Perëndinë.
Vini re nga leximi ynë (nga v. 17-25) katërmbëdhjetë foljet që shpjegojnë veprën e Zotit, në mënyrë që të kuptoni se historia e Dhjatës së Vjetër nuk është një bestytni njerëzore, apo një kërkim teologjik, por një seri e vërtetë e veprave të Perëndisë. Ju nuk mund ta kuptoni as Dhjatën e Vjetër dhe as të Renë nëse nuk kuptoni kryesisht se Perëndia është i Gjithëpushtetshmi, i Gjithëdijshmi dhe Zotëruesi. Destinacioni i popujve nuk lëvizet nga politika, fatkeqësitë apo rastësia, por vetëm nga Zoti. Ai zgjedh individë pa meritat e tyre për hir të hirit të tij dhe refuzon cilindo që nuk i nënshtrohet fjalës së tij. Studioni kuptimet e ndryshme të të gjitha foljeve që shpjegojnë veprën e Perëndisë në mënyrë që të fitoni mençuri të tepruar.
Me zgjedhjen e etërve, Perëndia nisi historinë e shpëtimit të botës dhe përfundoi hartimin e planit të tij që është ardhja e Krishtit. Në praktikën e kësaj historie hyjnore, Zoti i çliroi njerëzit e Dhjatës së Vjetër nga skllavëria. Ai e duroi rebelimin e tyre në shkretëtirë me shumë durim, u ofroi atyre një vendbanim në Kanaan, emëroi mbi ta gjykatës të drejtë, vendosi një mbret mbi ta me kërkesën e tyre dhe vajosi Saulin, mbretin e tyre të parë, i cili ishte një shembull i mrekullueshëm në fillim të mbretërimit të tij, me emrin e të cilit thirrej apostulli i johebrenjve, i cili si i ri ishte krenar për emrin e tij mbretëror, "Saul", por kur takoi Jezusin, Mbretin e tij, mori si shembull përulësinë e tij. Kështu e hoqi emrin "Saul" dhe e quajti veten "Pal", që do të thotë "i vogli".
Historia e Perëndisë u kristalizua në Davidin, mbretin që u gjend sipas zemrës së Perëndisë. Ai u pendua për mëkatet e tij duke kërkuar vullnetin e Perëndisë. Prej tij, me anë të Frymës së Shenjtë, rrodhën lutjet dhe psalmet, me të cilat njerëzit janë lutur që prej 3000 vjetësh e deri më sot. Vetë Krishti konfirmoi disa nga profecitë, të cilat dolën nga goja e Davidit. Por judenjtë mendonin se këto premtime të Perëndisë nuk ishin përmbushur ende. Ata pyesnin gjithmonë: «Kur do të vijë Biri i premtuar nga fara e Davidit, i cili është në të vërtetën e tij Biri i Perëndisë së përjetshëm?» Të gjithë hebrenjtë e njihnin këtë premtim thelbësor, duke pritur Krishtin, Mbretin hyjnor që do të drejtonte popullin e tyre dhe të gjithë popujt drejt paqes universale. Pali u tha dëgjuesve të tij një deklaratë të shkurtër se Biri i Davidit, i cili është në të njëjtën kohë Biri i Perëndisë kishte ardhur dhe ai është Jezusi i Nazaretit, Shpëtimtari i botës, që është më i madh se Çezari i Romës, sepse ai është Njeri i vërtetë dhe Perëndi i vërtetë, i përjetshëm, i shenjtë dhe i lavdishëm.
Pas këtij ballafaqimi, Pali përmendi të vërteta për Gjon Pagëzorin, sepse mesazhi i tij i pendimit dhe i pagëzimit ishte përhapur edhe në Azinë e Vogël, gjë që bëri që disa hebrenj të mendonin se ai ishte Krishti. Pali sqaroi se Gjon Pagëzori e konsideronte veten më pak se Jezusi, një shërbëtor i tij, i cili nuk ishte i denjë për t'u punësuar në detyrën më të ulët për të. Pagëzori e priste ardhjen e Krishtit me një dëshirë të madhe dhe i drejtoi të gjithë dishepujt e tij te Zoti që po vinte, duke u kërkuar atyre që të përgatitnin rrugën e tij.
LUTJE: O i lavdishëm, Zot i Gjithëpushtetshëm, na ndihmo të mos kthehemi te mendimet dhe vetja jonë, por të bëhemi hallka në zinxhirin e historisë tënde, t'ua komunikojmë ungjillin të tjerëve dhe të dëshmojmë veprat e tua. Nuk janë udhëheqësit dhe partitë që planifikojnë të ardhmen tonë, por vetëm ti, Zoti ynë. Na mëso të rrëfejmë emrin tënd që mbretëria jote të vijë tek ne dhe në mbarë botën.
PYETJA:
- Cila është shtysa dhe qëllimi në historinë e Zotit me njerëzimin?