Previous Lesson -- Next Lesson
c) Qofka yaqaan Eebihiis, Iskiisuu xukumaa, ee ma ahan kuwa kale (Matayos 7:1-6)
MATAYOS 7:1-5
1 Ha xukumina, inaan laydin xukumin. 2 Waayo, xukunkii aad ku xukuntaan ayaa laydinku xukumi doonaa, iyo cabirka aad ku cabirto, ayaa lagugu cabbiri doonaa adiga. 3 Oo maxaad u aragtaa dhoobada isha isha walaalkaa ku jirta, laakiin waxaad u fiirsan weyday dogobka ishaada ku jira? 4 Sidee baad walaalkaa ugu odhan kartaa, I daa, saxarka ishaada ku jira aan kaa saaree; oo bal eeg, dogob baa ishaada ku jira? 5 Munaafiqiin! Marka hore dogobka ishaada ku jira ka saar, ka dibna si bayaan ah baad u arki doontaa si aad saxarka isha walaalkaa ugu jira uga saarto. (Ishacyaah 33: 1; Markos 4:24; Rooma 2: 1; 1 Korintos 4: 5)
Ciise wuxuu la xanuunsaday qalbi-adayg, munaafaqnimo iyo isla weynaan, oo ku dhex jirtay xertiisa iyo guud ahaan dadka. Wuxuu ku amray inayan cidna xukumin, laakiin ay iyagu is xukumaan horta. Sharciga Masiixu wuxuu muujinayaa ujeedooyinkeena xun iyo kuwa aan nadiifka ahayn, sababahooda iyo go'aamada ka dhasha iyaga. Ciise wuxuu rabaa inuu dib u habeyn ku sameeyo isha fikradeenna oo uu cusbooneysiiyo qalbiyadeenna marka hore in fikirka, hadalka iyo ficilkuba gebi ahaanba dib loo hagaajiyo.
Waa inaan marka hore nafteena xukuminnaa, oo aan xukumno falkeena, laakiin waa inaanan xukumin walaalkeen iyo walaasheen. Sayidku amar naguma siin dadka kale inay xukumaan. Ma ahan inaan fadhiisanno kursiga xukunka, si aan ereygeenna sharci uga dhigno qof walba.
Waa inaanan waligeen ku deg degin xukunka, ama aan xukun ku gaadhin walaalkayo ama walaasheen sabab la'aan, xaqiiqdii ma ahan hadday tahay uun wax soo saarka masayrkeenna iyo dabeecaddeenna xun. Waa inaynaan ka fikirin dadka ugu xun, ama aan ka soo qaadno waxyaalahaas khiyaanooyinka leh erayadooda, iyada oo loo marayo been-abuurka iyaga.
Waa inaanu ku xukumin naxariis daro, sadaqad la'aan, ama ruuxa aargudasho iyo rabitaan ah inaan falo. Kuma xukumi karno gobolka nin ficil kaliya, ama waxa naftiisa ah waxa uu nagu yahay, maxaa yeelay sababahayaga aawadeed ayaa noogu habboon inaan qayb ka noqono.
Waa inaanan xukumin quluubta dadka kale, ama ujeedooyinkooda, waayo waa qaddarka Eebbe inuu tijaabiyo qalbiga, waana inaannaan ku tallaabsan booskiisa Garsoore. Ma aha inaynu noqono garsoorayaal xaaladooda weligeed ah, ama ugu yeerno munaafiqiin, sino, castaro ama kuwa la caayo; taasi waxay ka sii gudbaysaa xadkayaga.
Haddaan kuwa kale xukumno, si siman ayaa naloo xukumi doonaa. Kii ku xadgudba kursiga keydka, waxaa loogu yeeri doonaa baarka. Kuwa ugu cambaareynaya badanaa waa kuwa ugu badan ee la cambaareeyo; qof walbana wuxuu lahaan doonaa dhagax uu ku tuuro. Kii gacantiisa iyo carrabkiisu ka gees noqdo nin walba, ayaa nin walba gacantiisa iyo carrabkiisuba ka gees yeelan doonaa. Naxariis lama siin doono sumcadda kuwa aan u naxariisanayn sumcadda kuwa kale.
Waa inaan qirno inaan dadka kale ugu xukunno si deg deg ah oo aan dusha sare ah oo aan u tixgelino inay yihiin kuwo daciif ah ama xoog leh, xun ama fiican, waxtar leh ama waxyeello leh. Badanaa waan necbahay oo waan diidnaa, annagoo ereyo qaldan ka hadlayna. Dadku wuxuu u dhaqmaa sidii inuu isagu yahay Xaakimka weligiis jira. Wuxuu cambaareeyaa kuwa kale wuxuuna isu arkaa inuu yahay mid wanaagsan oo istaahila in la fahmo lana qirto dadka kale. Masiixu wuu diiday fekerka noocaas ah wuxuuna ku cambaareeyay caasinimo sababo badan awgood:
Ma garanayno sooyaalka hoose ee ninka ama waxyaabaha dhaxalka ah ee uu ka helay awoowayaashiis ama saamaynta uu ku yeeshay deegaanka ku xeeran ee ka qayb qaatay dhismihiisa ilaa yaraantiisii. Kii wax xukumaa wuxuu ku xukumi doonaa qiyaastii uu ku qiyaasay. Sidaa darteed, ka taxaddar inaadan si dhaqso ah ugu xukumin xukummadaada qofna si aadan ugu xukumin oo aadan naftaada ugu baabi'in xukunkaaga naxariis darrada ah.
Tani nagama hor istaageyso inaan canaanano dadka kale markay ku dhaqmayaan dembiyada iyo nijaasta sababo la xiriira bulshadooda musuqmaasuqa ah. Asxaabta qaar waxay ku dhaqmaan wasakh iyo sino iyagoo u marmarsiiyoonaya bulshada ay ku dhex nool yihiin. Walaalahaas walaalaha ah waxaan dhihi karnaa, "Waa inaadan xukumin adduunka iyo dadka kale laakiin aad naftaada xukuntid."
Waxa ka sii xun ayaa ah kuwa sida taxaddar la’aanta ah ula jaan qaada adduunka. Way qamaaraan, farxaan oo sinaystaan, haddii aad weydiiso dhaqankooda, waxay kuugu jawaabi doonaan, "Waa baahi bulsheed oo aan ku barto ku noolaanshaha heshiiska lammaanahayga mustaqbalka, si fiican u hubso inaad ka xumaato." Kuwaas waxaan dhihi karnaa, “yaa kuu sheegay in lammaanahaan uu hadhow balantiisa ilaalin doono oo uu ku guursanayo kadib markuu qanciyo rabitaankiisa, isla markaana uusan u dhaqaaqi doonin dadka kale, sida shinnida ubaxeysa oo ubaxeysa midba midka kale una guureysa iyadoo raadineysa malabkooda.”
Ilaahay baa ugu naxariis badan. Wuxuu jecel yahay xitaa dhillayaasha iyo tuugada oo wuxuu raadiyaa inuu badbaadiyo. Haddii ay waajib kugu tahay inaad qof xukun ku gaarto, ha lagu sameeyo si tartiib ah kalgacayl iyo toosnaan, ha ku noqon rabshad, qallafsanaan iyo nacayb. Kuwa kale waa inay ku dareemaan jacaylkaaga iyo qadarintaada iyagoo u maraya hadalkaaga iyo dhaqankaaga.
Haddii qof walbaa isu garto sida Eebbe u yaqaan, waxay ka xishoon lahaayeen wasakhdooda, islaweyni, bakhaylnimo iyo aqoontooda yar iyo kartidooda sayniska iyo farshaxanka. Nin kastaa waa inuu marka hore si daacad ah isaga baaraan iftiinka quduusnimada Eebbe si uu u noqdo mid is-hoosaysiiya, oo ka warqaba dembiyadiisa iyo xaaladdiisa burbursan, oo naftiisa u neceb, ku jajaban naftiisa ku faaneysa oo aan mar dambe dadka kale xukumin laakiin isagu marka hore is xukumaya . Waxaa barakaysan ninka naftiisa dafira oo maalin walba iskutallaabtiisa soo qaata oo Ciise raaca. Markaa kibirkiisu wuu dhammaadaa, oo isagu ma xukumi doono dadka kale ilaa uu markii ugu horraysay garwaaqsaday oo qiranayay qudhunkiisa. Towbad keenka ayaa wadada u xaaraya isfahamka iyo jacaylka qofka ruuxiisa jabana wuxuu awoodaa inuu ka caawiyo qofka aan jajabin naxariistiisa iyo jacaylkiisa kuna hanuuniyo Badbaadiyahooda jecel, dhakhtarka maskaxda ugu weyn.
Masiixu wuxuu ugu yeeraa qofkasta oo isku maleeya inuu kafiicnaado kuwa kale, munaafaq ah, oo aan ka warqabin arimaha dhabta ah, maadaama uusan wali arkin wadankiisa. Dhinaca kale, Masiixu wuxuu samatabbixiyaa qof kasta oo isaga u noqda, kaas oo diyaar u ah inuu aqbalo, iskibrin oo wuxuu geyn doonaa hoyga weligiis ah ee jacaylkiisa. Kii Wiilka Ilaah rumaystaa lama xukumi doono, laakiin kii aan rumaysan Wiilka Ilaah ayaa hore loo xukumay, waayo wuxuu diidayaa ku xigeenkiisa naftiisa u hura xukunka ugu dambeeya wuxuuna dayacay kafaaraggudka weligiis ah ee adduunka loo diyaariyay.
SALAAD: Xaakinka daa'imka ah, ii naxariiso, aniga oo dembiile weyn ah! Waxaan xukumay oo quudhsaday qaar badan oo ka mid ah asxaabteyda iyo madaxdeyda. Fadlan iga cafi faankayga isla markaana iga nadiifi isla weynaanta si aan u beddelo oo aan qof kasta ugu naxariisto sidaad noogu naxariisatid Haddii ay tahay inaan go'aan ka gaaro nolosha qof, fadlan isii caqli, jacayl iyo talo si aan marka hore u barto doonistaada. Fadlan iga caawi sidii aan u xukumi lahaa oo aan u inkiri lahaa naftayda marka hore, si aan iskutallaabtayda u qaato maalin kasta oo aan kuu raaco.
SU'AAL:
- Muxuu Masiixu nooga reebay xukumida dadka kale?