Previous Lesson -- Next Lesson
a) Reebida Dilka Ujeeddooyinka Dib-u-heshiisiinta (Matayos 5:21-26)
MATAYOS 5:21-26
21 Waad maqasheen in kuwii hore lagu yidhi, Waa inaanad dhiig qabin; kii dhiig qabaa wuxuu galabsadaa xukunka. 22 Laakiin waxaan idinku leeyahay, Ku alla kii walaalkiis ugu cadhoodaa sababla'aan wuxuu galabsadaa xukunka. Oo qofkii ku dhaha walaalkiis, Raca! Wuxuu halis ugu jiraa golaha deegaanka. Laakiin qofkii yidhaahda, nacas baad tahay! Wuxuu halis ugu jiraa naarta dabka. 23 Sidaas darteed haddaad hadiyaddaada meesha allabariga keento, oo halkaas aad ku xusuusato in walaalkaa wax kuu haysto, 24 hadiyaddaada ku dhaaf halkaas meesha allabariga horteeda, Marka hore walaalkaa la heshii, ka dibna kaalay oo hadiyaddaada bixi. 25 Dhaqso cadowgaaga ula heshii intaad jidka kula socoto, si uusan cadowgaaga xaakinka kuugu dhiibin, xaakinkuna askariga kuugu dhiibin, oo xabsi lagugu tuurin. 26 Runtii waxaan kugu leeyahay, Halkaas ka soo bixi maysid ilaa aad siisid beesadda ugu dambaysa. (Baxniintii 20:13; 21:12; Markos 11:25; Matayos 18: 23-35; Luukos 12: 58-59; 1 Yooxanaa 3:15)
Masiixu, awoodiisa, wuxuu ku cadeeyay Sharciga Muuse. Wuxuu ina dhigay nuurkiisa ifaya, isagoo kashifaya waxyaalaha qarsoon ee qalbiyadeenna. Kuma uusan adkayn fasiraadaha sharci ee dastuurka boqortooyada ilaahay, mana qeexin mabaadi'da caqiidada caqiidada, laakiin wuxuu jacaylkiisa rabbaaniga ah ka dhigay qiyaasta dhabta ah ee nolol maalmeedkeena. Jacaylka Quduuska ahi waa fulinta sharciga iyo cibaadada aasaasiga ah ee boqortooyada jannada.
Dilaa wuxuu mudan yahay xukun iyo ciqaab daran adduunkeena. Wuxuu sidoo kale la kulmi doonaa cadhada Ilaah ee xukunka ugu dambeeya wuxuuna ku noolaan doonaa xasillooni la'aan weligiis, haddii uusan toobad keenin oo uu xaq ka dhigto Masiixa.
Masiixu wuxuu inoo sheegay in xanaaqa degdega ahi la mid yahay dil ka soo baxa qalbiga, oo jabiya amarka lixaad. Xanaaqa waa dareen dabiici ah mararka qaarna wuxuu noqon karaa mid xalaal ah oo la amaani karo, laakiin waa dambi, markaan xanaaqno sabab la'aan lama huraanka ah. Marka, tusaale ahaan, aan uga xanaaqno carruurta ama addoommada khaladaadka ama hilmaanka aan annaga lafteenna si fudud dambiile ugu noqon karno, waa "sabab la'aan." Markay cadhadu dhaafto xadka loo baahan yahay, markaynu adkaanno oo madax adkaan karno xanaaqeenna, rabshad iyo xanaaq badan, xanaaq badan oo xun, iyo markaan raadineyno waxyeellada kuwa aan ka xun nahay, waa "sabab la'aan." Tani waa jebinta amarka lixaad, maxaa yeelay kan cadhooday wuu dili doonaa hadduu ogaa inuusan wax dhibaato ah la kulmi doonin. Qaabiil dilkii walaalkiis wuxuu ku bilaabay xanaaq. Isagu waa gacan ku dhiigle xisaabinta Ilaah, kan garanaya qalbigeenna, kaas oo dilku ka yimaado (Matayos 15:19).
Inuu walaalkeen kula hadlo luuqad aflagaado ah waa dil-carrab. Markuu Eebbe baadho qalbigaaga, muxuu ka dhex heli doonaa? Jacayl ama nacayb? Marka luqadda noocaas ah lagu siiyo dabacsanaan iyo dhammaad wanaagsan, si looga dhaadhiciyo kuwa kale xumaantooda iyo nacasnimadooda, dembi ma aha. Xitaa Yacquub wuxuu leeyahay, "Nacas nacas ah" (Yacquub 2:20); iyo Bawlos, "Mid nacas ah" (1 Korintos 15:36); iyo Masiix qudhiisa, "nacasyo yahow oo qalbigiisu hooseeyo" (Luukos 24:25). Laakiin markay ka soo baxdo xanaaqa iyo xumaanta gudaheeda, waa qiiqa dabka ka holcaya cadaabta oo ku dhaca astaamaha dilka.
"Raca" waxay ahayd erey quudhsasho leh oo kibir ka yimid. Waxay tiraahdaa, "Saaxiib madaxaaga madhan," adoo fiirinaya qofka walaalkaa ah, ma ahan oo keliya shar iyo sharaf la'aan, laakiin waa shar iyo inaan la jeclayn. Ceymisyada xun ayaa ah “sun carrabka hoostiisa,” oo dilaa qarsoodi iyo tartiib tartiib. Erayada qadhaadh waa sida fallaadho si lama filaan ah u dhaawacmi kara (Sabuurka 64: 3), ama sida seef lafaha u jirta.
Imisa jeer baad sharaf dhacdey nin xayawaan ugu yeeray? Hubso inaad xaaladdan oo kale u qalanto ololka cadaabta eray kasta oo sidan oo kale ah. Ilaah waa jacayl, oo kan aan isaga oo kale jeclaynna sharcigiisa wuu khilaafaa. Ujeeddooyinka oo dhan oo aan ku dhisnayn jacaylkiisa ayaa hoos u dhici doona maxaa yeelay waxaa lagu xardhay danaysi. Qof kasta oo aan jeclayn waa dilaaga qalbigiisa, oo heli doona mushaarka kan wax dilaa. Ha u maleynin in ereyadan ay yihiin falsafad iyo khiyaali; iyagu waa sharaxaad dastuurka dastuuriga ah ka timid garsooraha suubban naftiisa. Ma garatay inaad adigu wax ku disho Rabbiga hortiisa, oo qalbiga wax dila uu kugu dhex garaacayo?
Waa inaan ku tababbaranno nafteenna jacaylka Masiixiga oo aan si taxaddar leh ugu sii adeegnaa nabadda walaalaheena. Haddii waqti kasta oo xadgudub dhaco, waa inaan ku dadaalnaa dib-u-heshiisiin, innagoo qiraneyna qaladkeenna, inaan is-hoosaysiinno walaalaheen, aan weydiisanno cafiskooda oo aan dib u soo celinno, ama aan ku qancino khaladka lagu sameeyey hadal ama fal, sida ugu habboon. Waa inaan si dhakhso leh uga toobad keenaa laba arrimood:
Ilaa aan si daacadnimo ah isugu daynay inaan heshiinno, waxaan si buuxda u adkeyneynaa wada-noolaanshaheenna Ilaah ee xukummadaha quduuska ah.
Ma aqbali doono Ilaah, haddii aan ku sii negaanno xanaaq, xaasidnimo, xumaan iyo cay oo u dhaqano jacayl la'aan. Dembiyadaas waa kuwo aan raalli ka ahayn Ilaah, maxaa yeelay wax isaga ka farxiya oo ka yimaada qalbi ay ku jirto nacayb iyo cadaawad baa jirta. Salaadaha xanaaqa waxaa lagu qaadaa inta badan waxtarla'aan (Ishacyaah 1:15; 58: 4).
Ma jeceshahay cadowgaaga? Hadaad haa tiraahdo cadee. Isaga u tag oo la heshii. Ha dhihin korkaaga, ma jiraan wax naga qaldan oo naga dhexeeya. Isaga u tag, garaac albaabkiisa oo soo booqo. Haddii aad khaldan tahay, xitaa boqolkiiba hal arrinta isaga la jirta, is-hoosaysii oo weydiiso inuu cafiyo. Waxaad la xiriirtaa xiriirka ugu horreeya, waayo kani waa jihada jacaylka Eebbe kugu haginayo. Sideed ugu baryi kartaa ilaahay markaad kula nooshahay cadaawad qadhaadh qof? Xukunka ayaa kaga sii adkaan doona rumaystayaasha nacayb qalbigooda ku jira kan dambiilayaasha aan waligood toobad keenin. Munaafaqnimada Eebbe hortiis ayaa ka nadiifsan gefka. Waa kuu hoog haddaad Ilaah ammaantid oo walaalkaa nacdid! Weydiiso Ilaah inuu kaa cafiyo hankaaga oo uu kugu hoggaamiyo dhab ahaan dib u heshiisiin buuxda. Ilaah waa jacayl, oo haddii jacaylkiisa ka buuxsamo, wuxuu kaa dhigi doonaa naxariis, dulqaad iyo is-hoosaysiin isaga u ah. Hadaadan ka jawaabin ujeedkan ilaahay, waxaad ku dhici doontaa ruux ruux neceb - dilaa tan iyo bilowgii. Miyaad u oggolaatay inuu Ilaah dhalaaliyo qalbigaaga dhagax adag? Isla markiiba tag oo la heshii cadowgaaga intaad labadiinaba nooshihiin.
SALAAD: Rabbiyow Quduus, yaan ahay? Qalbigayga qoto dheer waxaan ahay diide, dilaa neceb. Fadlan xumaanta iga dhaaf. Nadiifi qalbigayga oo ku nadiifi dhiiga Wiilkaaga keliya ee ina jeclaaday ilaa dhimashada inkasta oo aan col nahay Waxaan ku duceyneynaa inaad qalbiyadeenna ku cusbooneysiiso xoogga Ruuxaaga Quduuska ah si aan ugu buuxsamo jacayl iyo go'aan qaadasho aan kula heshiinno kuwa naga soo horjeedda si xigmad leh oo aan ula noolaano iyaga nabad.
SU'AAL:
- Yuu yahay dilaa sida ku xusan Sharciga Masiixa?