Previous Lesson -- Next Lesson

4. Lista e Palit me emrat e shenjtorëve të njohur prej tij në kishën e Romës (Romakëve 16:1-9)

ROMAKËVE 16:1-9
1 Unë po jua rekomandoj Febën, motrën tonë, që është dhjake e kishës në Kenkrea, 2 që ta pranoni në Zotin në mënyrë të denjë sikurse u ka hije shenjtorëve dhe ta ndihmoni në çdo gjë që të ketë nevojë nga ju; sepse me të vërtetë ajo ka qenë një ndihmëse e shumë njerëzve, edhe për mua. 3 Të fala Prishilës dhe Akuilës, bashkëpunëtorëve të mi në Krishtin Jezus, 4 që rrezikuan kokën e tyre për jetën time, të cilët jo vetëm unë i falënderoj, por edhe të gjitha kishat e johebrenjve. 5 Përshëndetni gjithashtu kishën që është në shtëpinë e tyre. Të fala edhe Epenetit tim të dashur, që është fryti i parë i Akaisë për Krishtin. 6 Të fala Marisë, e cila u mundua shumë për ne. 7 Të fala Andronikut dhe Junisë, kushërinj të mi dhe shokë burgu, të cilët janë të shquar ndër apostujt, të cilët ishin në Krishtin para meje . 8 Të fala Ampliut, të dashurit tim në Zotin. 9 Të fala Urbanit, bashkëpunëtorit tonë në Krishtin, dhe Stakit tim të dashur.

Në letrën e tij, Pali shpjegoi çështjet e mëposhtme:

Në fund të letrës së tij, ai nuk flet vetëm për parimet, por paraqet edhe personat e njohur prej tij nga kisha dhe tregon se ata janë prova praktike për të vërtetuar të vërtetën e mësimit të tij, duke i konsideruar ata si personat që mishërojnë mesazhin e tij dhe të përgatitur për mësimin dhe ardhjen e tij. Apostulli i johebrenjve nuk ishte i huaj në Romë, por ai paraqiti një zgjedhje të shenjtorëve që ishin të njohur për vëllezërit e tjerë. Ata u themeluan të gjithë në Krishtin dhe u bënë gurë të gjallë në tempullin e Frymës së Shenjtë, në kryeqytetin e atëhershëm të shtetit romak.

Gjëja e çuditshme është se Pali e fillon listën e shenjtorëve me një grua të quajtur Febe, të cilën ai e përshkruan si "motra jonë në Krishtin". Pebe ishte një e krishterë e virtytshme që iu përkushtua shërbimit të kishës, të varfërve, të sëmurëve dhe udhëtarëve. Ajo ishte një shërbëtore e ngarkuar nga kisha në Kenkrea, porti lindor i Korinthit në Greqi. Duket se ajo ishte eksperte në çështjet gjyqësore dhe në zgjidhjen e kërkesave doganore, si dhe në interes të klientëve dhe personave pa të drejta qytetare. Ajo e ndihmoi Palin dhe shokët e tij në udhëtimet e tyre dhe ndoshta ishte e përgatitur ta ndihmonte edhe në Romë, nëse ai do të kishte hasur ndonjë problem për shkak të mbërritjes së tij. Pali u kërkon të krishterëve romakë që ta ndihmonin në çfarëdolloj çështje që ajo mund të kishte nevojë për ta dhe u kërkon që ta mirëpresin në kishën e tyre në një mënyrë të denjë për shenjtorët. Në përgjithësi supozohet se Febe ia dorëzoi letrën e tanishme të Palit kishës në Romë. Febe kishte personalitet dhe ishte një nga të krishterët e njohur në atë kohë në Lindjen e Mesme.

Pas bartësit të kësaj letre në listën e shenjtorëve në Romë, Pali përmend Prishilën dhe burrin e saj Akuilën, të cilët e strehuan Palin dhe i ofruan një punë për të siguruar ushqimin e tij në Efes (Veprat 18:2-26) dhe shpjeguan ungjillin Apelit, predikuesit elokuent, më saktë. Vlen të përmendet se Pali përmendi emrin e gruas përpara emrit të burrit të saj, duke ditur që të dy ishin ekspozuar për të siguruar Palin, rrezikuan jetën e tyre për ruajtjen e tij; dhe të gjithë besimtarët në Azinë e Vogël e falënderuan këtë çift për shërbimin e tyre vetëmohues dhe dashamirës. Më pas duket se ata udhëtuan për në Romë, ku mirëpritën kishën që ishte mësuar të mblidhej për adhurim në rezidencën e tyre mikpritëse. Pali i dërgon gjithashtu një përshëndetje kishës në shtëpinë e tyre, duke i konsideruar të gjithë si dëshmitarë të mësimit të tij për hirin e Perëndisë.

Epeneti përshëndetet si i dashuri i Palit. Ai ishte një nga të parët që u konvertua në besimin e Krishtit në Azi dhe besimtarët e konsideruan atë si hallkën lidhëse mes tyre dhe Krishtit. Pastaj ai udhëtoi për në Romë për të vazhduar të ndiqte hapat e Jezusit atje.

Pas Epenetit, Pali përmend Marinë, e cila u përpoq në kishën e Romës, me besnikëri dhe këmbëngulje, dhe ndoshta kishte ndihmuar Palin dhe bashkëpunëtorët e tij në Greqi dhe Anadoll. Pali dëshmon shërbimin e saj të pastër e të vazhdueshëm për pasuesit e Krishtit.

Më pas, Pali përmend Andronikun dhe Juninë, të cilët ishin besimtarë me origjinë hebreje, të fisit të Beniaminit, si Pali, që jetonte në Romë dhe ishin dëshmitarë të së vërtetës se Pali ishte një nga fëmijët e Jakobit. Ata ishin shokët e burgosur të Palit dhe partnerët e tij në vuajtjet për Krishtin. Ata ishin kthyer në besim përpara se të bëhej Pali dhe u dalluan midis të krishterëve të hershëm në kishën e Jeruzalemit dhe u nderuan me miqësinë e apostujve të tjerë.

Tani, Pali përmend tre emra të çuditshëm në listën e shenjtorëve: Ampliu, Urbani dhe Staki. Ampliu dhe Staki ishin ende skllevër. Pali e përshkroi të parin si të dashurin e tij në Zotin, dhe kjo tregon se ai që u përbuz dhe u mundua u nderua më shumë kur u shartua shpirtërisht në trupin shpirtëror të Krishtit. Tjetri që Pali e përshkruan si të dashurin e tij ishte një shërbëtor i lavdërueshëm në kishë. Urbani ishte një zotëri i respektuar me origjinë romake, i cili punoi së bashku me Palin për një kohë të gjatë saqë Pali e konsideronte atë partnerin e tij në shërbim dhe ndihmësin e tij në Krishtin. Urbani ishte i njohur në të gjitha kishat e Romës.

Është e nevojshme të pranohet se kisha në Romë përfshinte, që në fillim, njerëz dhe skllevër të lirë, të cilët formuan tërësisht një bashkim shpirtëror në Krishtin, gjë që na bën të kuptojmë se Fryma e Shenjtë vepron duke mos i kushtuar rëndësi dallimeve racore apo shoqërore. Ai nuk bën dallim midis një burri dhe një gruaje, një burri të lirë dhe një skllavi, një të pasuri dhe një të varfëri, një çifuti dhe një johebreu, sepse ata janë të gjithë të barabartë në Krishtin, në një bashkim shpirtëror.

LUTJE: Ati ynë në qiej, faleminderit sepse themelove, në Jezu Krishtin dhe nën drejtimin e Frymës së tij të Shenjtë, kisha shtëpiake në Romë. Ne gëzohemi veçanërisht sepse këto kisha të Birit tënd përfshinin burra dhe skllevër të lirë, burra e gra, të pasur dhe të varfër, hebrenj dhe johebrenj dhe të gjithë u bënë një bashkim i bekuar shpirtëror.

PYETJA:

96. Çfarë mësojmë nga emrat e anëtarëve të kishës në Romë?